Uien kweken - Mijn 4 favoriete teelten en 3 teelwijzen om uien te zaaien en planten

Zelf uien kweken uien - super veelzijdige groente

Er bestaat er ui voor ieder gerecht en ieder zijn smaak.  Van mild tot doordringend, kleine zilveruitjes tot dikke bewaaruien.  Moestuiniers krijgen drie opties om uien te kweken.  Via pootuitjes, voorgezaaide uitjes en rechtstreeks zaaien in volle grond.  Ik kweek ze zelfs op alledrie de manieren want ... je kunt nooit uien genoeg hebben.

De juiste ui op het juiste moment: mijn 4 favoriete teelten

Voor je uien kweek moet je toch even nadenken wanneer je welke uien wilt.  In de lente eten we bijvoorbeeld veel meer slaatjes dan soep.  Dus Stengelui zal hier interessanter zijn dan dikke bewaaruien die met hun sterke smaak een grote kom soep kunnen op smaak brengen.

Ik plan mijn uien met de Moestuinplanner app van Moestuinweetjes.  Voor ik het heb over de manieren waarop je uien kunt kweken overloop ik chronologisch welke 4 teelten uien ik wil gedurende het jaar :

Stengeluien onder glas voor oogst vanaf mei

Vroege Stengelui voor slaatjes, garnering van soepjes, voor bij de eerste erwtjes en om al mijn gerechten op smaak te brengen.  Vanaf mei gebruiken we elke dag wel die Stengeluien.

10 februari : Ik zaai 6 tot 8 Stengeluizaden in een tray met gaten van 4 tot 4,5 cm die ik binnenshuis onder groeilampen houd.  Ik plant eind maart de modules uit in mijn tunnel.  Ik wil snel Stengelui en dus forceer ik ze binnen met groeilicht.  Je kan hetzelfde ook perfect doen in een tuinkast of serre maar dan duurt het iets langer.  Je kunt ze ook kopen in stengeluiplantjes in de webwinkel.

Zomeruien uit pootgoed voor rijke oogst om te bewaren

30 maart : Zomerui pootgoed : Omdat ik Stengelui vroeg kan gebruiken in de keuken, neem ik mijn tijd voor mijn teelt 'Plantui Zomer' (zie de Moestuinplanner app).  Zonder die Stengeluien zou ik de uitjes ook in en trays laten wortelen om wat tijd te winnen.  Gezien ik Stengeluien heb onder folie of glas en ik ook nog 'Winter pootgoed' in mijn serre staan heb (die er uit gaan voor de pepers en paprika's eind mei), neem ik voor deze teelt alle tijd.  Ik poot ze dus eind maart, begin april en breng meteen een insectengaas aan, het grofste gaas van 90 gram / m² is ideaal.  Eind mei geef ik nog wat extra Vinassekali, kalium geeft extra dikke, gezonde en smaakvolle knollen.  Deze bewaren tot februari maart als je ze goed bewaart.

Uien zaaien (zomer) in volle grond.  Veel meer keuze in zaden.

30 maart : Als ik mijn pootuien zaai, dan ga ik ook mijn zaaiuien zaaien in volle grond.  Ik ga met een cultivator mijn aarde zo een 15 cm diep losmaken en strooi een handje universele biologische mestkorrels en een handje Vinassekali uit en maak met een tuinhak een gleuf van een paar cm diep.  Ik wil deze voor de helft op met zaai-en stekgrond (ik gebruik kokosgrond hiervoor, lekker fijn).  Ik zaai een rijtje uizaden en dek weer af met een cm zaai- en stekgrond.  Die kokosgrond zorgt voor een goede, luchtige, vochtvasthoudende grond om in te kiemen.  Eens gekiemd breng ik insectengaas aan.  Als je de teelt plant met de Moestuinplannerapp komen in je kalender ook nog de juiste momenten om uit te dunnen en een bijbemesting te doen.

Hier zie je een filmpje over hoe ik mijn zomer zaaiuien kweek

Winter pootuien onder glas - vroege oogst in het jaar dat volgt

20 oktober : Op deze tijd is er in de serre of tuinkast al heel wat plaats vrijgekomen.  De laatste komkommers, meloenen en aubergines zijn geoogst.  Er kunnen nog wat tomaten, pepers en paprika's verder afrijpen maar de plaats die vrij is, daar zet ik winter pootuien in, het ras Messidrome en Red Arrow.  Ik strooi wat universele biologische mestkorrels en bewerk de grond een 15 cm diep met mijn cultivator.  Ik voeg geen compost toe, er zit nog genoeg organisch materiaal in mijn moestuintunnel van in het voorjaar.  4 weken voor de oogst geef ik de uien, zoals altijd, een boost door wat Vinassekali korrels rond de planten te strooien en lichtjes in te werken met mijn cultivator.  Probeer hierbij de uien niet te schenden, de geur van ongewenste bezoekers aantrekken in de vorm van de uivlieg.  In mijn serre gebruik ik geen insectengaas tegen uivlieg.

3 teelwijzen om uien te zaaien en planten

Uien kweken uit pootuitjes

pootuitjes zijn kleine uitjes die uit zaad gekweekt worden en die dan in een vroeg stadium in slaap gebracht worden door afkoeling.  Zodra we de kleine plantjes uitplanten in de moestuin, gaan ze verder met hun groeiproces.

pootuitjes planten

Je plant ze met het puntje net boven de grond zo een 10 - 15 cm uit elkaar naargelang van de grootte van de volwassen uien. Je kunt ze ook op de helft van de afstand planten en de helft in een vroegrijp stadium oogsten als Stengelui.  Laat 30 cm tussen de rijen.   Pootuitjes planten is de makkelijkste manier om veel uien te kweken die heel goed bewaren.  Na het planten zul je in de Moestuinplanner app alle vervolgtaken vinden.

Een nadeel van deze teelwijze is het beperkter aantal soorten.  uizaden komen in veel veel soorten, kleuren, maten en gewichten.  Maar voor de doorsnee sterke ui voor soep, stoofpotjes en andere dagdagelijkse keukengerechten kweek ik pootuitjes op.

Uien voorzaaien om later uit te planten

Je kunt bundeltjes zaai ui zelf voorzaaien in trays met gaten met diameter 4 tot 4,5 cm.  Je hebt in huis best wat groeilampen want zonder voldoende licht gaan uien niet groeien.  Start eind februari - begin maart in huis en zaai in iedere module 4 zaadjes ongeveer 1,5 cm uit elkaar, zo kun je ze makkelijk uit elkaar halen om uit te planten.  Ik gebruik in de tray de onderste helft met potgrond voor moestuin en daarboven nog eens de helft zaai en stekgrond. Ik hou ze in mijn propagator goed vochtig maar ook op een warme vensterbank met cellofaan over je trays of potten om uitdroging te vermijden, kiemen de zaadjes goed.  Eens gekiemd moet je de uienkoeler plaatsen (15°C is prima) en moeten ze maximum licht hebben.  Misschien heb je een op het zuiden gerichte vensterbank en heb je geluk dat het zonnig is.   Ik gebruik groeilampen, die schijnen altijd als ik dat wil.

Deze Ailsa Craig kan tot 1 kilo wegen

Indien nodig verspeen ik de uien nog eens in een P7 potje.  In de eerste helft van april plant ik de plantjes individueel uit.  Ik maak de wortels van de plantjes los en plant ze 10 tot 15 cm uit elkaar uit en hou 30 cm tussen de rijen.  Je uien zullen een mooie voorsprong hebben op de uizaden die rechtstreeks ook rond die periode in de grond gezaaid worden.De grond is best 15 cm diep losgemaakt met een cultivator.  Werk op dat moment ook wat compost, een handje universele mestkorrels en een handje Vinassekali per m2 in in de bodem.  Geef in het begin goed water en houd de planten onkruidvrij.  4 weken voor de verwachte oogstdatum kun je nog eens een handje Vinassekali rond de planten strooien voor dikke, lekkere uien.Deze techniek is eigenlijk dezelfde voor de Stengelui maar met dat verschil dat ik in de tray 6 tot 8 zaden centraal zaai om dan later de plugjes in 1 kluitje uit te planten.  Ik maak ze niet los zoals hierboven beschreven.

Algemene tips voorzaaien uien :

• Start iedere met vers uienzaad en goed pootgoed.
• Als je binnen voorkiemt, zorg voor warmte van onderuit.  Een verwarmde vensterbank of propagator doen wonderen.
• Blijven je zaailingen na het kiemen met de punt in de aarde zitten, knip de stengel dan op de helft in.
• Als je binnen voorkweekt zorg dan voor 12u kwalitatief zonlicht, een zuidgerichte vensterbank of groeilampen zijn een must.
• (ver)Plant de uiplantjes als ze 3 echte blaadjes hebben.  Is het nog te koud om buiten uit te planten, plant ze dan in p7 of P9 potjes in potgrond voor moestuin.
• Verwijder bij het verplanten (in de tuin of nog binnen in grotere pot) het zaaiblad.  Dat is het buitenste blad van de plant.  Knip de plantjes op 12 cm hoogte voor het uitplanten.  De schrikreactie doet je uienplantje extra groeien (zie ook prei).
• Zet je plantjes in maximum licht in de moestuin of binnen.
• Hard de plantjes af voor het uitplanten buiten.  Zet ze dagelijks een beetje langer buiten zodat ze wennen aan het buitenweer.
• Voeg bij het uitplanten veel compost, universele biologische mestkorrels en Vinassekali toe.
• Zaai (pluk)sla, spinazie, zuring of andere bladgewassen tussen de rijen om onkruid te onderdrukken.  Je kunt ook regelmatig wieden met een cultivator.

Uien zaaien in volle grond

Voor dikke uien om te bewaren kweek je eenvoudigst met pootgoed maar het kan ook door rechtstreeks te zaaien.  Meestal zaaien we wel Stengelui voor in rijtjes om dan uit te dunnen op 5 tot 10 cm en 30-40 cm tussen de rijen.

Ik bewerkt half april mijn grond 15 cm diep en werk wat compost en een handje universele mestkorrels en een handje Vinassekali per m² in in de grond.  Met een tuinhak maak ik om de 30 tot 40 cm een gleuf van een paar cm diep.  Ik vul de gleuf met kokosgrond tot op 1 cm van de rand, je kunt ook zaai- en stekgrond of turfbasis gebruiken.  Ik zaai mijn uizaden op de kokosgrond en vul de gleuf nog volledig met een extra centimeter kokosgrond.  Gebruik verse uizaden, de zaden verliezen vrij snel hun kiemkracht.

Met een na het kiemen, breng je best een insectengaas aan, zo bescherm je je gewassen tegen de uivlieg die zijn eitjes aan de voet van je uien wil leggen.  Uit die eitjes komen witte larven en wat die willen is hetzelfde al wat jij wil ... je uien opeten.

Dun je jong uitplantjes uit op 10 tot 20 cm.  Het spreekt voor zich dat een Ailsa Craig die tot een kilo kan wegen op 20 cm afstand uitgedund wordt en een zilveruitje op 5 cm.  Je moet hier een beetje de logica van de variëteit volgen die je kiest.

En dan 4 weken voor de verwachte oogst geef je je uiplanten nog een handje Vinassekali, in die fase worden de uien dikker en kalium helpt hier heel erg bij.

Kweekvideo Moestuin TV

Op mijn Youtube kanaal: Moestuin TV vind je een kweekvideo uit 2017 'Uien kweken van zaaien tot oogsten'

Tot slot

Ziezo, Moestuinvrienden.  Dit is bijna alles wat ik weet over uien kweken.  Hopelijk kiezen jullie ook een teelt en een bijhorende teelwijze en kweken jullie jullie eigen uien.

Wil je deze  site steunen, dan kun je overwegen om je moestuinspullen aan te schaffen in onze webwinkel.  Een groot deel van de opbrengst wordt opnieuw geïnvesteerd in het ondersteunen van moestuiniers, jong en oud.  Zo schreven we de Moestuinplanner app, sponsoren we het schoolproject Zie ze Groeien en op het YouTube kanaal Moestuin TV en deze site vind je steeds goeie info over de moestuin.

Veel succes met uien kweken,

Tom

Ikzelf in mijn moestuin