Inhoudsopgave / Index
Bemesten
Hoe bemesten we onze aardappelen? Vanuit het boerderijleven, als kind hielp ik mee op een boerderij omdat dat toen mijn hobby was, daar leerde ik hoe je de aardappels moest verbouwen. Vroeger werd er stalmest gebruikt, de mest die de afgelopen winter door de koeien werd geproduceerd in combinatie met het stro uit de stallen. Toen stonden koeien nog aan de ketting in de stal. De mest die een aantal maanden oud was, was dus niet echt oude, verteerde koemest. De mest werd in het voorjaar uitgereden over het bouwland , de akker zeg maar. Dat werd ondergeploegd, glad geëgd en daarin werden de aardappelen gepoot. Dat ging toen nog handmatig. Ik praat dan over een paar honderd vierkante meters en niet wat je ziet bij de echte aardappeltelers. Met een houten poter werden de gaten gestoken en wij mochten als kinderen in elk gat 1 aardappel gooien en dit gat daarna met de klomp dichttrappen. Na het poten werd er heel weinig NPK kunstmest gestrooid, want stikstof (N) geeft groei van het loof en hoe hoger het loof hoe minder aardappelen. De P van Phosfor is voor de gehele plant, de stevigheid en de kleur van het blad, de K is van Kali, goed voor de ondergrondse delen, dus de groei van de knollen.
Patentkali
Daarnaast werd er nog een flinke hoeveelheid patentkali (is kali) gestrooid voor de groei van de aardappelen. Op het moment dat de planten hoog genoeg waren, (en om in deze tegenwoordige tijd verder te gaan, “zijn”), wordt er een tweede gift patentkali gegeven. Patentkali mag gebruikt worden in de biologische teelt. Voldoende patentkali geven heeft mede als doel dat naast de groei van de aardappelen deze ook minder tot geen last hebben van stootblauw. Stootblauw betekent dat als je aardappelen ruw in een kist gooit, dat er blauwe plekken kunnen ontstaan op de aardappelen. Door genoeg patentkali te strooien, kun je dit dus voorkomen. kalk strooien op aardappelland wordt afgeraden, aardappelen vertonen dan eerder schurftplekken op de schil. Dit is overigens niet gevaarlijk voor de consumptie. Tegenwoordig is er, door de komst van grote melkstallen met de nieuwste technieken, minder stalmest verkrijgbaar en wordt er vaak paardenmest gebruikt, laat dit minstens 4 maanden op een hoop liggen, eer je het gebruikt.
Phytoftera
De ergste ziekte die je kan overkomen is Phytoftera, een moeilijk woord voor aardappelziekte of ook genoemd: aardappelplaag. Het is aan jezelf of je uit voorzorg de aardappelen spuit/sproeit tegen deze ziekte. Voor de eerste vroege aardappelen is het niet nodig, deze kun je immers al oogsten als het loof nog groen is, maar voor de late, bewaaraardappelen, waarvan het loof eerst moet afsterven voor je ze rooit, kan het nodig zijn. Ik zeg erbij dat de middelen daarvoor verkrijgbaar wel steeds zwaarder worden. Had ik eerdere jaren hiervoor een licht middel, blijkt dat nu niet meer verkrijgbaar en krijg je te maken met een middel dat veel zwaarder is. Ook ligt het eraan waar je tuin ligt, in het verleden was het hier in Nederland verplicht om te spuiten, omdat de echte grote aardappeltelers problemen zouden kunnen krijgen met hun aardappelen. Maar heb je midden in de stad een klein tuintje bij huis, dan is dat echt niet verplicht. Of deze regel nu nog steeds geldt, durf ik niet te zeggen, ik kan er op internet niks over vinden. Het is niet de bedoeling hier een discussie over te voeren over het wel of niet gebruiken van spuitmiddelen tegen Phytoftera, daar is iedereen vrij in. Je maakt daarin je eigen keuze.
Pootaardappelen
Net als dat je eerder alleen aardappelen mocht verbouwen die officieel ,(NAK) gekeurd, waren, ook dan waren er boeren die toch een deel van hun oogst weer gebruikten als pootaardappel. En ook lees ik in de Facebookgroep Moestuin dat er mensen zijn die gewoon aardappelen uit de supermarkt in hun tuin planten. Met de tijd zouden de regels dus ook aangepast kunnen zijn geworden. Er zijn vast nog veel meer vragen over aardappelen, ik kan ze niet allemaal beantwoorden, maar er zijn weer anderen in de Facebookgroep Moestuin die dat wel kunnen. Ook op internet kun je er veel over leren.
Verhaaltje over muizenissen
Dan wil ik afsluiten met nog 1 ervaring van 2014, ik spuit dus wel de bewaaraardappelen tegen aardappelziekte, ca. 3 maal per jaar. Maar afgelopen jaar had ik ook een biologische aardappel, deze had ik niet bespoten, de rest wel. De oogst had ik opgeslagen, vorstvrij op een donkere plek in een grote schuur, maar na een tijdje ontdekte ik dat er muizen bij de aardappels waren geweest, grappig. Alleen de biologische aardappelen waren aangevreten, soms was de halve aardappel opgevreten. De andere aardappelen die behandeld waren daar was wel in gebeten, maar niet van gegeten. Het is een waar gebeurd verhaal, dus muizen proeven wel degelijk verschil. Er worden al jaren proeven gedaan met muizen, maar deze “proef “ toont aan dat muizen echt heel slim zijn.
In bovenstaand verhaal heb je dus gelezen hoe ik van kind af aan heb geleerd bij de boeren hoe je aardappelen verbouwt. In het klein doe ik dat dus zo al jaren, met een goed resultaat, anderen hebben er misschien andere ideeën over. Maar toch hoop ik zo dat de liefhebbers van een kleine tuin, volkstuin of tuin bij huis of nog kleiner… hier iets aan hebben om succesvol een lekkere aardappel op het bord te krijgen.
Mvg. Wim.
