Wat is vorst resistentie ?

Vorst resistentie is de mogelijkheid van een plant om temperaturen onder de 0°C te overleven zonder schade.  Wanneer lucht afkoelt, vormt zich dauw aan alle oppervlakken die blootgesteld zijn aan die lucht.  Wanneer die lucht lager is als 0°C, dan ontstaan er ijskristallen.  We spreken van lichte vorst tussen 0°C en -2°C, onder de -2°C spreken we van harde vorst en onder de -4°C is heel gevaarlijk terrein voor de meeste groenten.

Hoe komt het dat sommige planten beter tegen de vorst kunnen dan andere ?

Vorst- of vriesschade treedt op wanneer het water in de cellen van de planten uitzet.  Iedereen heeft het al eens meegemaakt.  Een fles water of wijn blijft in de diepvries zitten en boem !  Met groenten is het een beetje hetzelfde principe.  Maar dat is nog geen verklaring waarom sommige planten meer vorst resistent zijn dan andere.  De reden ligt hem in de samenstelling van het water dat in de plantencellen opgeslagen is.  Groenten die het goed doen in de kou of vorst, zijn groenten die van nature veel suikers aanmaken.  Die suiker zit ook in het vocht van de plantcellen.  Suikerwater bevriest aan veel lagere temperaturen gewoon water.  En dat is de reden waarom mijn paprika plant nu bruin en dood is en mijn bloemkool fier rechtop staat alsof er niets gebeurd is.  Ooit gehoord dat knolselder en pastinaak beter smaakt na de eerste vorst buiten ?  Dit komt omdat de plant zich verdedigt door een scheut suiker aan te maken als het hun te koud wordt.  En die suiker maakt de groenten lekkerder.

Naast suiker kunnen kleinere, lagere variëteiten meer profiteren van de warmte die de aarde overdag nog opgeslagen heeft en s'nachts weer vrijgeeft.  Nog een regeltje : een volwassen plant kan beter tegen vorst als jonge planten.  Ook gezonde planten in goede grond bezwijken minder snel dan ijle, zwakkere planten.  Luchtvochtigheid kan ook helpen om je planten te beschermen.  Vochtigheid houd warmte op en isoleert de lucht.  Daarom zijn heldere nachten ook de koudste.

Je kunt zaden kopen in alle groenten die beter geschikt zijn voor koude temperaturen.  Je hebt de Meikonigin bij sla, de Berlikum bij wortelen, de bloemkool Walcheren, ... Het zijn dus variëteiten die voldoen aan bovenstaande criteria (suiker aanmaken, lagere variëteiten, ...).

Inkuilen

Gewassen die goed tegen de vorst kunnen kun je makkelijk na de oogst weer in de grond stoppen met wat aarde er over.  Denk maar aan Rode biet, wortelen, prei, Radijzen of pastinaak.  Je kunt ze opgraven wanneer je ze nodig hebt.  Let wel op, als het warmer wordt schieten ze weer op en verliezen ze hun smaak.

Een lijstje van groenten en hun vorst tolerantie

(aanvullingen zijn welkom onder dit artikel)

Wordt beschadigd bij lichte vorst in de moestuin (tot -2°C):

Bonen, Mais, Komkommer, Aubergine, Meloen, Okra, Pepers, Paprika's, Nieuw-Zeelandse Spinazie, Pompoen, Tomaat, Ananaskers, Watermeloen, Courgette.  Let wel dat de vruchten iets beter de lichte vorst tolereren dan de plant.  De vruchten kunnen tot 2 keer lichte vorst aan.

Kunnen tegen lichte vorst in de moestuin  (tot -2°C):

Artisjok, Pak Soy, Bloemkool, Selder, Chinese Kool, Doperwten, Tuinbonen en Radicchio.

Kunnen tegen harde vorst in de moestuin  (minder als -4°C):

Broccoli, Spruitkool, Rode Biet, Witte en Rode kool, Wortelen, Warmoes, Andijvie, Witlof, Boerenkool, Koolrabi, Prei, Sla (wel niet alle soorten), Veldsla, Uien, Peterselie, Pastinaak, Radijzen, Stengelui, Zuring, Spinazie en Raap

Een eenvoudige manier om je gewassen te beschermen tegen vorst is met vliesdoek.  Je vind hem op deze site op een breedte van 2,4 meter en je kunt je lengte zelf kiezen.  Op onze site kun je moestuin plantjes bestellen om je beschadigde plantjes te vervangen.  De ene zijn dood ... nee, dat is niet de motivatie en en reden voor dit artikel.  Hopelijk blijft de vorst uit en kunnen we genieten van een zorgeloos moestuin jaar 2017.

Veel moestuin plezier ! Tom