Zomervakantie en de moestuin…
Inmiddels is het juli en zo ik links en rechts verneem, is iedereen ontzettend druk in de moestuin.
De voorjaarsgroenten zijn geoogst en inmiddels begint de zomeroogst op gang te komen.
Lekkere nieuwe aardappelen, Annabel, berber, Charlotte, Doré…. het hele A B C kun je zo afwerken want bijna iedere letter uit het alfabet daar is wel een ras aan verbonden.
Gekookt of gebakken?
Eerst koken en dan bakken of rauw in dunne plakjes en dan met een siepel in stukken of ringen en wat gerookte spekjes erdoor, heerlijk!
Een siepel? Menigeen vraagt zich gelijk af wat een siepel is, denk ik.
Als kind kocht ik siepels bij de groenteboer, maar met de jaren is deze Twentse benaming veranderd in het meer Nederlandse woord voor ui.
Oh, zeg dat dan meteen….!!! hoor ik al denken, het is inderdaad het Twentse woord voor ui en misschien ook wel in Drenthe en Groningen.
Ieder jaar is er in Ootmarsum, een Twents dorp, nog de siepelmarkt, ik dacht in augustus, gezellige kraampjes en oude gebruiken, met een bos uien aan de kraam gebonden.
Maar die uien dus, die je in het voorjaar als klein plant-uitje hebt gepoot, dat worden inmiddels al mooie uien en in juli en augustus oogst je ze nadat het loof is afgestorven.
Vaak maakte ik dan bossen van een stuk of 10 uien en hing die op om te drogen of zoals mijn goede vriendin Bloem Visser (Rychelle) het heeft gedaan… die vlecht ze net als Knoflook in elkaar.
De foto’s van deze gevlochten uien en Knoflook zijn dan ook van haar:
Maar zo’n ui in ringen gesneden is dus heerlijk in menig gerecht en maakt het extra lekker door mee te bakken met de aardappelen.
Als er nog bloemetjes aan de bieslook zitten, kun je die ook afknippen en meebakken in de maaltijd, deze bloemen geven een ui-achtige smaak en zijn lekker om te eten.
Je hebt ook nog bosuitjes, die zijn ook heel bekend, kleine uitjes waarvan je ook het groen gebruikt in bijvoorbeeld de sla of in een zelf bereide kruidenboter.
Sla, deze groente kennen we allemaal, niks lekkerder bij de gebakken aardappelen dan een vers kropje sla of een handjevol pluksla / snijsla.
De spellingcontrole kent deze woorden niet, dat houdt dus in dat de knappe mensen hier achter, nog nooit zoiets lekkers hebben gegeten…
Sla heb je als kropsla, bekende soorten zijn Meikoningin, Appia etc… er zijn heel veel soorten.
Naast kroppen heb je ook Lollo Rossa , Lollo Bionda, Eikenbladsla, Mosterdsla, ook wel mizuna genoemd, veldsla, IJsbergsla en noem maar op, keus genoeg lijkt mij, voor een lekkere maaltijd.
Sjalotjes zijn kleine uitjes die je plant en waar meerdere uitjes aan 1 bol uitkomen, net als bij Knoflook zeg maar. Deze Sjalotjes kun je ook gebruiken in de sla, net zoals de groene delen van deze plant.
Borage, komkommerkruid, is ook lekker door de sla, met bloem en al.
De eerste Rode bietjes worden weer geoogst, niks lekkerder dan verse bietjes, 45 minuutjes koken en dan in blokjes of plakjes gesneden als salade of gewoon met een beetje suiker en azijn en… in beide gevallen een uitje of Sjalotje.
En zo gaan we naar de zomervakantie, de tijd van de bonen en de tijd van de vakantie. Tja, we willen verse groenten en vooral boontjes, lekker, slabonen, snijbonen, spekbonen, en van deze soorten allerlei varianten…. Maar ja, bonen oogst je vaak in de tijd dat je op vakantie wilt, lekker twee of drie weekjes naar de kust, luieren op het strand en zwemmen in de zee of lekker naar de Veluwe, genieten van een fietstocht in het bos…
Kan dat eigenlijk wel met een moestuin?
“Ja hoor”, zegt de ene, mijn buren hoeven niet op vakantie dus die kunnen mooi aan het werk en ze mogen er ook nog van mee eten, nou….
Het is mooi als je het zo kunt regelen, dat buren of familie de tuin voor je bijhouden en alles oogsten als je er even niet bent.
Maar ja, de bonen, gelukkig kun je na twee weken vakantie nog genoeg oogsten en misschien heb je er tijdens het zaaien rekening mee gehouden, dat ze of eerder of later zijn te oogsten dan jouw vakantieweken.
Fijn dat je iemand gevonden hebt die op het grote moestuincomplex voor je tuin wil zorgen, maar….. geef die mensen dan niet alleen de sleutel van het hek met een beschrijving van welke tuin het ongeveer is, maar ga er eerst met deze mensen heen om de tuin te laten zien.
Want wat gebeurt vaak? Tuinders komen zomers op hun tuin en zien dan dat hun oogst is gestolen, voetstappen in de tuin etc… nu is het niet echt gestolen, maar waren er mensen die in de verkeerde tuin aan het oogsten waren en “o, ik dacht dat dit de tuin van mijn vader was” is iets wat je in de vakantieperiode vaak hoorde.
Mensen die voor de tuin van de vakantiegangers wilden zorgen, hadden voor de tijd de tuin niet bezocht, dus zodoende kwamen er woorden en onenigheid, dit is dus allemaal makkelijk te voorkomen, hang eventueel iets op of plaats iets in de tuin ter herkenning, dat scheelt de nodige ellende.
En kom je terug van vakantie, pas dan op voor ruzie thuis, moeders gaat gelijk aan de slag met een aanhanger vol vakantiewas en vaders snelt naar de tuin om zakken vol bonen te plukken, daarmee thuisgekomen kookt moeders net zo hard als de kookwas als ze ook nog de opdracht krijgt om 20 kilo bonen te punten en te blancheren… ( blancheren is voorkoken vóór je het invriest).
Dus dan moet vaders maar meehelpen en als je de Wi-Fi thuis uitschakelt, willen de kinderen vast, met grote tegenzin, wel even meehelpen, ze eten er tenslotte ook van mee.
Veel gehoorde klacht van de kinderen is dan vaak: “Jullie willen toch een moestuin?” Met andere woorden: het is jullie hobby, niet de onze, maar als de ouders aan tafel zitten met een lekkere maaltijd en de kinderen een leeg bord, vragen ze : “krijgen wij niks??? “ Als vader dan zegt dat het hun hobby is die ze eten en niet de hobby van de kinderen, nou dan moet je ze eens horen…. gelukkig zit er dan vaak nog wel iets in de pan … 😉 .
Voor mij is er nog nooit echt een zomervakantie aan zee geweest of ergens in het bos en ken ik Limburg bijvoorbeeld alleen van de foto’s en uit de atlas… Laat staan het buitenland, éénmaal ben ik in Italië geweest, met de Kerst en oud en nieuw, ook dat is alweer 30 jaar geleden, ik heb bijna altijd nog een tuin gehad en nu?
De laatste drie jaren zit ik in het bos op een minicamping, daarbij zat wat grond, maar door flink te snoeien is ook hier een tuintje ontstaan, je kunt er zelf best wat moois van maken.
Naast deze tuin heb ik bij een boerderij nog een klein stukje grond en een aantal bakken op hoogte om in te kweken.
Ik kan dus mijn vakantie en tuin combineren, dat is makkelijk, je hebt dan niet echt vakantie in de zin van iedere dag luieren, maar na een dagje fietsen kom je “thuis”en kun je zo vaak de tuin in als je wilt, makkelijk , niet?
Toch gaat er nog iets veranderen de komende jaren, ik ga deze camping verlaten en daarvoor in de plaats naar een natuurcamping, daar mag een moestuin niet, zelfs geen bedje Zinnia’s of Dahlia’s , nee daar is alles zoals de natuur groeit, gras en wat struiken, maar daarnaast ook weer andere uitdagingen.
Maar de tuin bij de boerderij mag ik blijven gebruiken, echt veel verandert er dus niet en zal ik ook komend jaar nog volop lekkere boontjes, sla , bietjes en verse aardappelen en uien verbouwen, want er gaat niets boven eten uit eigen tuin.
Tot slot wens ik jullie allen een fijne zomervakantie en voor de moestuinders onder ons een fijne oogst!
Wim Boers.
