Wecken

We laten je stap voor stap zien hoe je het moet doen.

Wat gebeurt er tijdens het wecken ?

Conserven van fruit, groenten, sauzen en chutneys in een potje. Zo bewaar je de smaak van de zomer voor in de winter en bovendien vul je jouw voorraadkasten met alles wat je in de zomer hebt geoogst en waar je in de winter gewoon niet zonder wilt. Dit is heel interessant voor mensen die zelfvoorzienend willen leven.

In principe is het mogelijk een grote verscheidenheid van levensmiddelen te wecken – van fruit en groenten tot gebak, brood en banket. De meest gebruikelijke methode is koken in een waterbad. Bij dit proces worden de micro-organismen die verantwoordelijk zijn voor het rottingsproces gedood en wordt de lucht uit de pot geperst, waardoor een vacuüm ontstaat dat de micro-organismen geen kans geeft om te overleven. Het voedsel wordt zo langer met volle smaak bewaard.

Wat kan ik allemaal wecken ?

• alle soorten fruit
• alle soorten groenten
• stoofpotten en soepen
• Vlees (voor gevorderde koks!)

Wat kun je niet wecken ?

• gepureerde groenten (bv. aardappelpuree of pompoensoep)
• Sauzen die zijn ingedikt met bloem
• Uien
• Pasta

Hoe werkt wecken stap voor stap

Het maakt niet uit wat je wilt conserveren: het principe van het waterbad is overal hetzelfde.

Stap 1 : Bereidingen of onbewerkt eten wecken

Het is belangrijk om te weten dat je zowel rauwe producten als bereidingen kunt wecken.  Telkens hebben ze hun eigen wecktijden en specificaties.  Kijk dus heel goed naar de weckrecepten of weckinstructies.

Met andere woorden, je kan zowel tomaten wecken als balletjes in een tomaten champignon saus.

Stap 2 : Je weckpotten voorbereiden

Voor het wecken hebt u inmaakpotten nodig in verschillende maten met rubberen ringen en veerklemmen.  Je kunt kiezen voor klassieke Weck-potten, weckpotten met beugelsluiting of twist-off-potten met deksel geschikt voor steriliseren.

Een zorgvuldige voorbereiding van de inmaakpotten is essentieel om het proces te doen slagen. Het is het beste om klassieke Weck potten met rubberen ringen en klemmen te gebruiken. Ze sluiten bijzonder goed.

Vóór het inmaken moeten de inmaakpotten worden gesteriliseerd, d.w.z. vrijgemaakt worden van ziektekiemen. Het is niet voldoende om de potten gewoon onder heet water af te spoelen. De beste manier is om een grote pan water aan de kook te brengen en de potten en deksels enkele minuten in het borrelende water te laten steriliseren.  Je kunt de goed gereinigde potten ook op de hoogste stand van je vaatwasser steriliseren of ze 20 minuten in een oven van 140 graden zetten.

Zet de potjes vervolgens op een theedoek die je bevochtigd hebt met warm water.

Stap 3 : Vul de weckpotten

Het is het beste om de voorverwarmde potjes met een wecktrechter te vullen, zodat er niets verloren gaat. Laat zo weinig mogelijk ruimte over voor lucht door de potten te vullen tot ongeveer 2 cm onder de rand. Kleine vlekken op de rand moeten worden weggeveegd.

Sluit de potten na het vullen onmiddellijk goed af.

Stap 4 : De weckpotten inmaken in de weckketel

Nu komen we eindelijk bij het eigenlijke inmaken. Het principe: De potten (bij voorkeur een weckpot) worden in een grote weckketel gezet en zo nodig gestapeld en vervolgens met water overgoten. Het is belangrijk dat de potten niet direct op de bodem van de pot staan. Leg van tevoren de rooster van de Weckketel op de bodem en zet de inmaakpotten erop.

Giet nu het water erbij en verwarm het. Idealiter zou het water dezelfde temperatuur moeten hebben als de inhoud van de potten. Dan is het minder waarschijnlijk dat de pot zal barsten. De in het recept aangegeven warmtijd begint zodra er belletjes in de pot beginnen te stijgen en de inhoud borrelt.  Heb je een Weckketel met thermostaat en timer (de weck15 en weck25), dan begint de timer automatisch te lopen als de door jou ingestelde temperatuur bereikt werd.

Stap 5 : Doe de dekseltest

Neem na het wecken de potten uit de weckketel en laat ze afkoelen op een vochtige theedoek. Laat de klemmen op de potten, zodat het vacuüm kan ontstaan.

Je kunt zien of het inmaakproces geslaagd is en of er een vacuüm in de pot is ontstaan door het deksel te controleren. Maak hiervoor de klemmen van de potten los nadat ze volledig zijn afgekoeld en houd de pot bij het deksel vast. Als je het nu iets optilt, moet de pot stevig aan het deksel vastzitten. Alleen dan is het vacuüm veilig.

In het geval van twist-off potten of schroefpotten, kan je zien dat het vacuüm heeft gewerkt door de manier waarop het deksel naar binnen buigt. Bovendien is het vacuüm vaak merkbaar door een luide klik van het deksel. Dit geluid ontstaat wanneer het deksel – aangezogen door het vacuüm – naar binnen trekt, in de schroefpotten. Dan is alles in orde.

Het verschil tussen wecken en heet afvullen in een bewaarstof (azijn, suiker of alcohol bvb)

Tussen haakjes, wecken het is niet hetzelfde als je voedsel (bv. jam) heet in potjes doen. Het verschil met heet afvullen is dat de potten zelf niet opnieuw in kokend water worden gezet en de bacteriën niet worden gedood. Deze methode is alleen veilig als het gebottelde voedsel een hoog suiker-, alcohol- of zuurgehalte heeft, zoals bijvoorbeeld het geval is met jam, kersen op likeur, compote of tomatensaus.

Potten voor jam, gelei, chutney en compote hoeven niet per se te worden gesteriliseerd – maar ze moeten natuurlijk wel helemaal schoon zijn! Het beste is om ze na het wassen kort te koken in een grote pan met kokend water. Haal ze er dan uit met een glastang en laat ze omgekeerd uitlekken op schone theedoeken.

Hoelang kun je geweckte potten bewaren ?

Rauwe jam is niet lang houdbaar in de pot. Als je het langer wilt bewaren, kun je het invriezen. Zelfgemaakte jam en gelei kunnen tot twee jaar worden bewaard. Geweckte groenten en fruit zijn tot een jaar houdbaar.

Het is belangrijk om inmaakpotten op een koele, donkere en droge plaats te bewaren. Controleer de potten regelmatig om te zien of ze nog goed dicht zijn. Zo niet, dan hebben zich gassen gevormd en het deksel omhoog geduwd. De inhoud is dan bedorven en kan niet meer gegeten worden!

Heb je nu zin om te starten met het bewaren van je groenten, fruit, … ? Wordt dan dit jaar (tenminste gedeeltelijk) zelfvoorzienend! Je zult zien: Alles wat je zelf hebt ingemaakt van regionale en seizoensgebonden voedingsmiddelen, zal in de winter nog beter smaken.

Warme groeten,

Tom