Coloradokever of aardappelkever bestrijden op je aardappelplanten

Inleiding over coloradokevers bestrijden

Coloradokevers bestrijden, het zijn insecten die het gemunt hebben op je planten uit de nachtschadefamilie. De aardappelen in je moestuin zijn één van hun geliefde planten die ze verslinden, maar de kevers eten ook tomaten, pepers, aubergines, paprika's en paardennetels. Zowel de volwassen kevers als de larven eten de bladeren van deze planten. Coloradokevers bestrijden is een prioriteit voor de moestuinier vanwege de verscheidenheid aan planten die de plaag kan aantasten. In België en Nederland was het voordien verplicht om de coloradokever te bestrijden. Tegenwoordig verplicht de overheid je niet meer. Zo zegt het FAVV (Federaal Agentschap voor de veiligheid van de voedselketen): 'hun uitroeiing (...) wordt nu als onhaalbaar geacht aangezien ze wijdverspreid zijn. In de praktijk is het echter belangrijk om hun populaties te blijven beheren aangezien ze aanzienlijke economische schade kunnen veroorzaken.' Daarom is het belangrijk om te weten hoe je moet zoeken naar tenenen van de coloradokever, zo kan je meteen in actie schieten.

Hoe herken je de schade van de coloradokever

De schade aan het aardappelloof begint met kleine gaatjes en groeit uit tot grotere rafelige plekken. De schade aan de bladeren zal de groeikracht van je plant verminderen en bijgevolg de opbrengst verminderen, dat willen we natuurlijk niet. Het voorkomen en eventueel bestrijden van de coloradokever zal jouw oogst verhogen en het leggen van eieren en de terugkeer van dit vraatzuchtige insect het volgende seizoen helpen voorkomen.

Hoe herken je de coloradokever in de verschillende groeifases ?

Hoe zien de eitjes van de aardappelkever er uit ?

De vrouwtjes zetten eitjes af op de bladeren van de waardplant, meestal aan de onderkant, beschermd tegen direct zonlicht. De eitjes van de coloradokevers zijn fel oranje gekleurd.Overwinterende volwassen kevers voeden zich gewoonlijk vijf tot 10 dagen voordat ze paren en eieren produceren.

In 'ideale omstandigheden' wordt geschat dat vrouwtjes 200 tot 500 eieren kunnen leggen. Ze gebruiken een gelige kleefstof om hun eieren in clusters van 20 tot 60 eieren te leggen. De eitjes komen na vier tot tien dagen uit, mede afhankelijk van de temperatuur en de vochtigheid. Een nieuwe generatie is helaas geboren. Het is dus belangrijk om de bladeren van je aardappelplanten met regelmaat te controleren op de oranje eitjes en deze te pletten. Zo voorkom je dat de eitjes uitkomen en kan er dus geen nieuwe generatie huisvesten in je moestuin.

De larven van de coloradokever

De larven worden zichtbaar in de laatste 12 uur voor ze uit hun eitje komen. Ze hebben een rood hard lichaam en een rij ribbels over hun gebochelde rug. De larven hebben ook een lijn van zwarte stippen langs elke kant van hun lichaam. De roodachtige larven van de coloradokever zijn bol en zijn een halve centimeter lang wanneer ze volgroeid zijn.

De larven voeden zich bijna onophoudelijk met de bladeren van je planten en stoppen alleen wanneer ze beginnen te vervellen. Dat verklaart ook meteen waarom coloradokevers je aardappelplanten volledig kaal vreten.  De larven vallen van de planten en graven zich in de grond waar ze een bolvormige cel bouwen en veranderen in geelachtige poppen. Deze fase duurt vijf tot tien dagen.

De poppen van de aardappelkever

Volwassen larven graven zich 2 tot 5 cm in de grond in, en beginnen zich na ongeveer twee dagen te verpoppen. De poppen van de coloradokever zijn ovaal en oranjerood van kleur. De gemiddelde ontwikkelingsduur is ongeveer 6 dagen.

Een volwassen coloradokever herkennen

De volwassen kevers zijn ongeveer 1cm lang en zijn geelachtig-oranje van kleur en hebben meerdere zwarte strepen over de rug. De onderzijde van de kever en zijn poten zijn overwegend donker.

De volwassen aardappelkevers graven zich in de grond in tot een diepte van enkele centimeters en komen in het voorjaar tevoorschijn. Daarna begint de ganse cyclus opnieuw. Ze voeden zich met pas ontkiemde planten uit de Nachtschaden familie en planten zich voort.

Pas op: haal de coloradokever en het lieveheersbeestjes niet door elkaar

De larven van lieveheersbeestjes eten veel larven van coloradokevers. Het is nog niet helemaal duidelijk hoe daadwerkelijk ze de coloradokevers helemaal wegwerken, maar het is wel duidelijk dat het lieveheersbeestje een plekje op onze moestuinplantjes verdient. Zeker als je weet dat lieveheersbeestjes zich ook voeden met bladluis, spintmijt en witte vlieg bijvoorbeeld.  Vergis je dus niet tussen de twee kevers.

De eitjes van de lieveheersbeestjes zijn lichtgeel van kleur.  De larven van lieveheersbeestjes zijn lang en smal en grijs. Ze bewegen niet en hechten zich vast op het blad. Wanneer je tikt tegen je aardappelplanten zullen de larven van de coloradokever zich van je moestuinplantjes laten vallen om zich ondergronds te verpoppen, terwijl de larven van de lieveheersbeestjes blijven zitten.

Coloradokevers voorkomen en/of behandelen

Hoe coloradokevers voorkomen?

Zet in op biodiversiteit, teel zoveel mogelijk verschillende gewassen in je moestuin. Zo voorkom je enerzijds bodemmoeheid in je moestuin, krijg je sterkere planten en anderzijds trek je diverse insecten aan die op hun beurt natuurlijke vijanden van mogelijke plagen kunnen zijn.

Volwassen aardappelkevers overwinteren in de grond en kruipen dan naar buiten om zich te voeden en eitjes te leggen. Controleer de achterkant van de bladeren op de oranje eitjes en plet ze om een toekomstige generatie van het ongedierte te voorkomen. Een andere manier om coloradokevers te voorkomen is de bedden vrij te houden van afval dat de volwassenen een schuilplaats biedt. Hou je moestuin netjes. Verwijder elk seizoen oude planten en bewerk het groentebed. Plant nachtschadeplanten niet elk jaar op dezelfde plaats, maar wissel af om te voorkomen dat ze op plaatsen komen te staan waar de insecten al leven.

Hoe coloradokevers bestrijden?

Pas wanneer bovenstaande preventieve tips niet voldoende waren, of de schade te groot is gaan we over tot bestrijding.  Weet wel dat je biodiversiteit niet van de ene dag op de andere bekomt.  Het is dus belangrijk als je je moestuin ontwerpt dat je meteen keuzes maakt in functie van biodiversiteit.

Ecologisch coloradokevers bestrijden

Om de coloradokever ecologische te bestrijden kun je een aantal zaken ondernemen.  Je kan veel kevers verwijderen door ze met de hand weg te plukken.  Als je in een vroeg stadium de beestjes ontdekt kun een keverjacht gedurende enkele dagen je teelt redden.

Je kunt ook nuttige insecten of natuurlijke vijanden inzetten. Aaltjes, ook nematoden genoemd, zijn natuurlijke vijanden van de coloradokever. Van zodra het warm genoeg is (10°c) verdeel je de nematoden over je tuin. Er bestaan handige verdelers die passen op je tuinslang.  Zelf zie je de nematoden niet. Meng ze volgens de instructies met water en verdeel over het loof van je aardappelplanten, zowel bovenaan als onderaan (aangezien de eitjes daar gelegd worden). Het toepassen van nematoden doe je best 's avonds. Nematoden kunnen namelijk niet tegen zonlicht. Daarnaast moeten de bladeren van de planten enkele uren vochtig blijven.

Een interessante tip : Heb je te maken gehad met een grote keverplaag, overweeg dan om je bed na de oogst na te behandelen met nematoden. Zo werk je preventief voor volgend jaar.

Wanneer ga je over tot chemische bestrijding van de coloradokever ?

De voorkeur blijft natuurlijk uitgaan naar preventief werken zoals hierboven omschreven. Start met de schade van de plaag in te schatten.  Bij jouw inschatting kun je jezelf drie vragen stellen.

Een eerste vraag : 'Hoever zit ik in de teelt of hoever zit ik van de oogst ?

Hoe later op de teelt de plaag optreedt, hoe meer kans je nog hebt om je plant te redden. Vroeg in het teelt moet je de coloradokevers bestrijden om nog op een oogst te kunnen rekenen.  Treed de plaag laat op in je teelt, dan zijn je aardappelen misschien al groot genoeg (controleer) en kun je chemische bestrijding vermijden.

Een tweede vraag : Hoe groot is de aantasting ?

Een keerpunt hier is wanneer er meer als 50% van je loof aangetast is wordt het moeilijker om een goede oogst te garanderen.  Je planten hebben het blad nodig om te groeien.  De het loof van je plant voor meer als 75% weggevreten, overweeg dan ook om niet meer te behandelen en je plant volledig te verwijderen uit je moestuin.  De kans dat je de keverplaag nog onder controle krijgt is vrij klein.  Het risico is hier ook heel groot dat de kevers zich verplaatsen naar andere planten in je moestuin om daar hun buikje vol te eten en, erger nog, zich opnieuw voort te planten.

Een derde vraag : Hoeveel coloradokevers zitten op je plant ?

Insecticiden moeten alleen worden gebruikt wanneer de aantasting ernstig is en er meer dan één insect per plant is. Probeer ze als eerder aangehaald eerst preventief weg te vangen in plaats van meteen te spuiten.

Er bestaan verschillende sprays om de coloradokever te doden. Om het maximale aantal insecten weg te krijgen is timing een belangrijke overweging. Kleine larven zijn gemakkelijker te bestrijden dan volgroeide larven.  Volwassen coloradokevers hebben een hard schild en zijn heel moeilijk te bestrijden.  Spuit daarom wanneer de larven in het voorjaar net uit het ei zijn gekropen. Herhaal 2 tot 3 weken na de behandeling.

Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees vóór gebruik eerst het etiket en de productinformatie en hanteer de voorzorgsmaatregelen.

Conserve Garden (wachttijd voor oogst 7 dagen)

Tot slot

Zoals we altijd proberen na te streven is een moestuin rijk aan biodiversiteit de beste remedie tegen schadelijke insecten zoals de colorado- of aardappelkever.  Bepaalde planten of struiken trekken lieveheersbeestjes aan zoals knoflook, peterselie, Afrikaantjes, koriander, dille, goudsbloem, alyssum of sneeuwkleed, peterselie, paardenbloemen, vlinderstruik, ...  Probeer dus niet enkel de gewassen te kweken om te eten maar denk ook aan planten die verschillende nuttige insecten aantrekken.

Ik hoop dat je iets had aan dit artikel.  Vind je de info van Moestuinweetjes waardevol, overweeg dan zeker om je moestuinspullen in onze webwinkel aan te kopen.  Bij een eerste aankoop kun je de kortingscode biomoestuin gebruiken voor 5 euro korting op je winkelmandje.  Terugkerende klanten belonen we ook met een kortingscode moestuinspullen, die geeft 5 euro korting bij het afrekenen bij een aankoop van meer als 50 euro.

Heel veel succes in je moestuin,

Sarah