Inhoudsopgave / Index
Dahlia
De Dahlia, ook wel een Boerenbloem genoemd. ( deel 1 ).
Een tijdje terug vroegen enkele mensen mij of ik niet eens wat kon schrijven over Dahlia's.
Dat was nog niet eens zo'n slecht idee, want de Dahlia is een bloem die van oudsher veel voorkwam in de moestuin, ook zag je jaren lang dat de Dahlia voorkwam in de boeren tuinen en boeren moestuinen. Vandaar ook de naam 'Boerenbloem'.
Toen ik een jongen van een jaar of 16 was had ik al een moestuintje en bij een kweker in het buitengebied leerde ik de Dahlia kennen. Diverse mooie kleuren stonden bij de kwekerij, maar 1 sprong er duidelijk uit, een grote gele met een doorsnede van wel 30 cm. Zo'n bloem legde je op een ontbijtbord dat helemaal bedekt werd. In het najaar rooide de kweker de knollen en ik kon er wat van kopen. Aangezien het een bekende van mij was, kon ik voor weinig geld enkele knollen kopen.
Het jaar erop plantte ik ze in de tuin en genoot van de prachtige bloei van de bloemen, nu 40 jaar later heb ik nog steeds Dahlia's , wat begon met eens een 10 knollen , was afgelopen jaar 200 planten, komend jaar zijn het er maximaal 50….
Soorten:
Je hebt natuurlijk diverse soorten Dahlia's, Decoratieve , pompon, enkelbloemige, cactus- en cactusachtigen , annemoonachtige, etc…
Dan heb je nog lage en hoge soorten, in mijn geval ben ik liefhebber van de soorten die ca. 1m hoog worden, maar daarnaast heb ik er ook wat van 60cm ( Rode ster) en wat lage enkelingen om te proberen voor bijvoorbeeld in bakken en potten.
Ook heb ik enkele gehad met donker blad, zeer decoratief in de tuin, maar deze enkelbloemige Dahlia doet het minder als snijbloem. Ook vind ik dat de Dahlia's tegen het eind van het seizoen langer op de vaas staan dan de eerste maanden.
Tip: Als je Dahlia's op de vaas zet, voeg dan een paar druppels chloor = bleekmiddel toe aan het water, dan staan ze zeker een dag langer en blijft het water ook schoner.
Planttijd:
Wanneer plant je de knollen, wel als je ze buiten in de tuin wilt zetten, kun je ze vanaf eind april/begin mei buiten planten, niet te diep hoor, dat hoeft niet, ik maak met de bats een gat van ca. 30 cm en plant hier de knol in. In de moestuin plant ik ze in rijen. Eerder zette ik om de ca. 60 cm een knol, maar later werd mij geleerd dat dat niet nodig was, zet ze maar in de rijen dicht bij elkaar, ook de tussenruimte van de rijen hoeft niet groot te zijn, het voordeel hiervan is dat ze op deze manier elkaar steunen. Zet je ze verder uit elkaar , dan kunnen de gemakkelijker omvallen of in elkaar zakken bij harde wind en dat is jammer.
Houdt er rekening mee dat Dahlia's slecht tegen vorst kunnen, als ze boven de grond komen en er komt nog een late nachtvorst, dan kun je het beste wat bloempotten over de plant zetten.
Wat bemesting betreft… je hoeft de Dahlia's niet zwaar te bemesten, de moestuingrond bevat voldoende voeding, ik lees wel eens dat er beendermeel wordt gebruikt, de gewone bemesting bij het spitten en wat compost maakt het gemakkelijk kweken.
Houdt er wel rekening mee dat slakken de Dahliascheuten erg lekker vinden.
Vermeerderen:
Hoe vermeerder je de Dahlia's ?
Wel, het gemakkelijkste is om een knol te delen, dan heb je dezelfde plant als de rest van de knol, dat is het gemakkelijkste.
Als je aan t einde van het seizoen de Dahlia's uit de grond haalt, vallen de knollen vaak al in meer delen en zo heb je er meer.
Je kunt ze ook zaaien. In de zaadhandel kun je zaden kopen. Zelf zaden van de plant nemen kan ook, maar niet iedere soort geeft zo makkelijk zaden. Van mijn decoratieve en pompon Dahlia's is het mij nooit gelukt om zaad te krijgen. Van een gekochte Dahliaknol, de Lady Darlene, een rood met gele pracht bloem is het mij wel gelukt. Ook van de de enkelbloemige soorten is het gelukt.
Deze zaaide ik in maart in de kas, ik legde de zaden direct op afstand van ca. 5 cm uit elkaar.
Na ca. 18 dagen zie je de plantjes boven komen, als ze ca. 7cm hoog zijn knip ik de kop uit de plant, ook wel toppen genoemd, hierdoor krijg je vertakkingen en dus een voller plantje. Eind mei plant ik deze buiten. Het grappige van Dahlia's is dat je nooit weet welke kleur je terug krijgt, het is dus altijd een verrassing. Van de Lady Darlene, een mooie grote volle roodgele bloem kreeg ik uit 7 zaden 7 verschillende kleuren. 1 was net als de moederplant roodgeel, 2 geel waarvan 1 dubbele en 1 enkele, de anderen waren enkelingen in de kleuren rood en oranje. Van de enkelbloemige zaailingen van Dahlia's met vrij donker blad kreeg ik uit een roze: wit, roze, bordeauxrood, karmijnrood en diverse kleuren geel terug.
Ook kun je de Dahlia stekken, in het voorjaar als ze boven de grond komen, kun je er jonge scheuten afsnijden, beetje stekpoeder aan de steel en deze in de grond of in een pot planten. Verbazingwekkend hoe groot aan het eind van het seizoen de knollen al zijn van zowel de stekken als de zaailingen. Deze knollen kun je het andere jaar gewoon weer planten. Zo groeit de hobby gemakkelijk uit.
Deel 2 (voor deel 1, scroll naar boven)
Onderhoud:
Als de knollen in het voorjaar uitlopen, kun je ze toppen om een vollere plant te krijgen.
Hoeft niet hoor, ik heb het bij knollen nog nooit gedaan. Ik had afgelopen jaar de Dahlia's kleur bij kleur gezet, dus alle paarse in 1 rij, alle rode in 1 rij etc. Dat doe ik komend jaar niet weer, ik houd zelf wel van een bonte bloei, alles door elkaar vind ik vrolijker, maar daar heeft een ieder andere ideeën over. Net zoals ieder verschil in smaak heeft welk ras / variëteit ze hebben.
Ik vertelde al dat ik de Lady Darlene heb, ook de Arabian night, een meer decoratieve Dahlia in een donkerrode, bij zwart af, kleur. Het valt mij altijd op dat het de vrouwen zijn die deze Dahlia erg mooi vinden. De meeste vinden geel weer niks, terwijl ik ook de gele erg mooi vind. Smaken verschillen, dat zal altijd zo blijven. Verder de mooie enkelbloemige rode met de naam Bishop of Liandaf… moeilijke naam voor deze schone…. Ook de “Twiggy”uit de waterlelie-achtige Dahlia's in de kleur roze, de wat donkerder roze “Optic Illusion” , afijn, die namen zullen jullie niet zoveel zeggen, ik ken alleen de meeste van mijn eigen Dahlia's . Liever zeg ik dan dat ik de paarse pompon Dahlia heb en de rode pompon en de gele pompon, dat praat als liefhebbers onder elkaar veel gemakkelijker en soms verzin ik zelf een naam om te onthouden welke ik heb. Want als ze eind van het jaar in kistjes weg gezet worden wil ik toch graag onthouden wat er in een kistje aan kleur zit.
Als ik opschrijf: zalm mooie of roze hele mooie, dan zegt niemand dat wat, maar ik weet dan het jaar erop precies welke het is. Ik heb een boek over Dahlia's met 250 cultivars, vele lijken op elkaar, dus het is niet altijd mogelijk om precies te weten welke je hebt.
Als de bloemen vol in bloei staan is dat een prachtig gezicht, wil je ze het hele jaar mooi houden, moet je regelmatig plukken, blijven plukken, want hoe meer je plukt, hoe meer nieuwe bloemen er verschijnen, ook de dode bloemen wegknippen, een heel werk, maar zo houd je de Dahlia's het mooiste. Tot ver in oktober blijven ze bloeien, en een enkele keer nachtvorst kunnen ze nog net aan, maar dan wordt het tijd om de keuze te maken wat je wilt. Uithalen of afdekken.
Rooien of laten staan:
Mijn moestuin ligt in de open vlakte, de koude valt daar over de tuin. Ik haal daarom ieder jaar alle Dahlia's uit de tuin, droog ze en leg ze in kistjes om ze in de winter vorstvrij te bewaren.
Sommige leggen ze in kistjes met turfmolm om uitdrogen te voorkomen, kan ook.
Er zijn ook mensen die de Dahlia's gewoon in de grond laten zitten, dat hoor ik steeds vaker. Als je een beschutte tuin hebt of een tuin bij huis kun je ze in de grond laten, zo nodig afgedekt met wat bladeren of met dennentakken. Ze lopen dan in het voorjaar vaak wel weer uit.
Voor mij is dat dus geen optie. Eerst knip ik de planten af en haal daarna met een greep, ook riek genoemd, de knollen voorzichtig uit de grond en knip de afgeknipte stengels terug tot ca. 15 cm. Je zal zien als je de stengels afknipt dat er een hele plons water uit de stelen komt, dat hoort zo.
Verpak de knollen niet in plastic, dan gaan ze schimmelen. De knollen hoeven in de winter geen water, gewoon droog laten liggen. Dat hoeft nog niet eens donker, mijne liggen vol op in het licht, maar pas in t voorjaar zie je dat er kleine puntjes aan de knol verschijnen, dat worden de uitlopers.
Wil je ze graag voor kweken in een pot, dan kun je ze vanaf half februari in de kas of binnenshuis in een potje met grond planten, dan zijn ze eerder zover en als je ze dan eind mei buiten plant heb je al mooie grote planten.
Het afgeknipte groen gaat op de composthoop.
In het begin vertelde ik dat ik afgelopen jaar 200 Dahlia's heb geplant, om die allemaal mooi te laten bloeien , kost het dus veel onderhoud. Vandaar dat ik er heel veel weggeef dit jaar om komend jaar met een klein aantal, van iedere kleur wat, verder te gaan.
Ook heb ik met een mede moestuinder afgesproken om te ruilen.
Ook door te ruilen krijg je weer nieuwe kleuren.
Dahlia's geven een mooie kleur aan de moestuin. Ook in bloemencorso's worden duizenden Dahlia's verwerkt tot prachtige figuren. Het mag dan een boerenbloem zijn, je hoeft geen boer te zijn om er van te genieten.
De bloem behoort tot de eetbare bloemen, ik zal ze niet gauw gaan eten, maar er zijn mensen die jam maken en zodra de jam klaar is om in de potjes te gieten, strooien ze er wat donkerbloemige bloemblaadjes door, dit is decoratief in de jampotjes.
Wim.
In onze webwinkel :
