Zoete aardappelen of bataat zelf kweken of telen

Zoete aardappel plantjes komen eind april / begin mei in de webwinkel

Zoete aardappel is makkelijk om te kweken

Zoete aardappelen kweken is zeer eenvoudig in tropische en subtropische klimaten.  Maar ook bij ons is het goed te doen om deze supergezonde, voedzame groente te kweken.

Zoete aardappel is een van de meest nuttige voedingsgewassen in een warm klimaat:

• Zoete aardappelen zijn de perfecte vervanger voor normale aardappelen.
• Zoete aardappelen hebben minder ziekteproblemen.
• Het telen van zoete aardappelen is veel gemakkelijker dan het telen van andere aardappelen.
• Zoete aardappelen zijn zeer voedzaam.
• En zoete aardappelen groeien met weinig water en meststoffen.

Je kunt zoete aardappelen net als gewone aardappelen gebruiken in de keuken. Kook ze, stoom ze, pureer ze, bak ze... Maar zoete aardappelen bieden nog meer mogelijkheden :

• Je kunt jonge zoete aardappelscheuten en -blaadjes eten in roerbakken en salades.
• Zoete aardappelen zijn ook een prachtige snelgroeiende bodembedekker.
• Je kunt ze gebruiken als levende mulch en om onkruid te bestrijden.

Zoete aardappelen zijn zeer productief en uiterst gezond

Zoete aardappelplanten zijn snelle groeiers die de grond bedekken, dat is trouwens heel nuttig om onkruid te onderdrukken.  Oorspronkelijk komt de zoete aardappel uit Midden- en Zuid-Amerika, wat betekent dat ze houden van warm weer. Je hebt een lang en warm seizoen nodig om goede zoete aardappelen te kweken.  Er zijn uiteraard speciale variëteiten die zich goed aanpassen aan ons klimaat.

Er zijn zoete aardappelrassen met rode, gele en witte knollen. De rode hebben het hoogste carotenoïdengehalte en zijn het meest populaire ras geworden. Maar alle zoete aardappelen zijn over het algemeen zeer voedzaam, zeker als u ook de bladeren en scheuten gebruikt.  Bataten voeden letterlijk je hersenen en zijn goed voor je darmen.

Het zal moeilijk zijn om een plant te vinden die meer voeding per vierkante meter produceert dan de bescheiden zoete aardappel.  Zeker de moeite dus om te kweken.

Waar houden zoete aardappelen van en waar hebben ze een hekel aan ?

Zoete aardappelen groeien graag op zandgrond, veel zon, veel ruimte en een redelijke hoeveelheid water en voedingsstoffen. Ze houden van warmte. Hoe heter het is, hoe sneller ze groeien. Bereid je grond goed voor en voeg eventueel kokos bodemverbeteraar toe, die zorgt er voor dat je grond mooi luchtig blijft en waterdoorlatend is.

Zoete aardappelen houden niet van zware, drassige grond, koud weer en meststoffen met veel stikstof (zoals kippenmest, waardoor ze veel bladeren groeien, maar geen aardappelen).

Zoete aardappel kweken begint met stekken kweken

Zoete aardappelen worden niet uit een zaadje geteeld, maar uit stekjes. Een stekje is een bewortelde spruit van een zoete aardappel. Je kunt de stekjes kant en klaar in onze webwinkel bestellen begin mei of je kunt je eigen stekken opkweken.  Er bestaan 3 manieren :

Je bestelt je stekjes zoete aardappel in onze webwinkel

Wil je meteen aan de slag en heb je geen zin om stekjes op te kweken, dan kun je ze kopen in een kluitje.  Je stopt ze bij hun aankomst rechtstreeks in de grond, water geven en klaar.  Het voordeel is dat de stekjes komen van biologisch gekweekte bataatrassen die zeer goed groeien in ons klimaat.  Als je een zoete aardappel koopt om stekken van te maken is dat niet altijd duidelijk.

De traditionele manier door de zoete aardappel in water op te hangen.

Deze methode werkt, maar het duurt een maand of langer voordat er bruikbare stekjes  worden geproduceerd.  Hang de helft van de zoete aardappel in een potje water met behulp van tandenstokers.

Maakt het uit welke helft van de aardappel in water wordt ondergedompeld bij het maken van de aardappelslipjes? Ja, het worteleinde moet in het water gaan. Hier zijn een paar manieren om het verschil te bepalen tussen de beworteling en de ontkieming:

Zoek naar kleine dunne wortels aan één kant, dit is de zijde waar je bataat aan de moeder plant vast hing.  Het andere uiteinde kan groter zijn met meer ogen. Dit is de zijde waar je stekken uit zullen komen.  Het uiteinde van de zoete aardappel dat op een punt uitloopt, is meestal de zijde van het wortelgestel en niet de uitlopers of stekken.

Zet de zoete aardappel met de wortelzijde naar beneden en dompel deze voor de  helft onder in het water.  De bovenzijde waar de ontkieming zal gebeuren komt voor de helft uit de pot. In het water zullen zich wortels vormen en in het bovenste gedeelte van de aardappel zullen zich uitlopers vormen.  Het zijn deze die straks je stekken zullen vormen.

In een propagator met groeilampen of op een warme plaats met veel licht zal dit proces veel sneller verlopen.

Hou het waterniveau in de pot op peil en vervang wekelijks het water.  Binnen enkele weken zullen zich eerst wortels ontwikkelen en daarna zullen zich spruiten vormen op de aardappel. Zodra er zich enkele 10 tot 15 cm lange uitlopers hebben gevormd, kun je verder gaan naar de instructies verder in dit artikel over 'Stekken maken'.

De grondmethode voor het maken van bataatstekken

In mijn ervaring is deze methode een veel snellere manier om uitlopertjes zoete aardappelen te maken.

• Vul een zaaibakje of Deense bak met zaai- en stekgrond
• Maak met een pootstokje wat gaatjes in de grond en bevochtig je grond met een plantenspuit of gieter met fijne straal
• Begraaf je zoete aardappelen voor de helft in de aarde
• Bevochtig de grond wanneer je de eerste kiemen ziet
• Nogmaals, in een propagator met groeilampen of een warme lichtrijke plaats gaat dit makkelijker en sneller

Over ongeveer een week, als u met de zoete aardappel wiebelt, zult u voelen dat er zich wortels in de grond vormen. Binnen een week of twee zullen er kleine scheutjes uit de bovenkant van de zoete aardappel beginnen te groeien. Als meerdere kiemen gegroeid zijn tot 10 tot 15 cm bent u klaar voor de volgende stap 'Stekken maken'.

Stekken maken van zoete aardappel

• Wanneer de spruiten ongeveer 5-6 inch hoog zijn, verwijder dan de spruiten uit de zoete aardappel door ze voorzichtig af te draaien of af te snijden op grondniveau.
• Verwijder de onderste bladeren van de spruiten en laat ze "wortelen" in een potje water. Wortels zullen zich snel ontwikkelen; u moet beginnen met het zien van wortels in 1-2 dagen.
• Als je je potje in een propagator zet met groeilicht zal het proces van het ontwikkelen van wortels versnellen.
• Hou het waterniveau hoog in de pot. Vervang het water ongeveer een keer per week uit om het water vers te houden.
• Gooi verwelkte of verrotte stekken weg.
• Zodra de wortels volledig zijn gevormd en enkele centimeters lang zijn, is het tijd om te planten.
• Plant je goed bewortelde zoete aardappel stekken ongeveer 30 tot 40 centimeter uit elkaar en 10 centimeter diep. Geef je pas aangeplante aardappelen goed water en voed ze met fosfor om ervoor te zorgen dat de planten goed blijven wortelen.

Eén zoete aardappel levert een tiental kiemen op of meer.

Hoe sterke zoete aardappel planten verder op kweken ?

Zo nu weet je hoe je stekken kunt maken van je zoete aardappel.  Hier onder kun je ook nog 8 tips lezen om je teelt van zoete aardappel tot een goed einde te brengen.

Tip 1 : Plant zoete aardappelen op het juiste moment

Plant zoete aardappelen 2-3 weken na de laatste voorjaarsvorst, wanneer de grondtemperatuur minstens 15C is. Bij ons is dit dus eind mei, begin juni.

Tip 2 : Bereid de grond goed voor alvorens de zoete aardappelen te planten

Zoete aardappelen hebben een goed gedraineerde, licht zure grond nodig. Heb je geen zure grond, meng dan 1 tot 2 liter turf toe per plant aan je moestuingrond. Heb je kleigrond meng je grond dan met 1 tot 2 liter turf of compost en 300 gram lavagruis per m2.

De grond moet ten minste 20-25 cm worden bewerkt met een Woelvork of spade. Zoete aardappelen kunnen ook worden geteeld in verhoogde bedden of grote bakken. Kweek je zoete aardappelen in volle zon.

Tip 3 : Bemest één keer en snoei de plant niet.

Ongeveer een maand na het planten van zoete aardappelen, bemest je je planten met twee handjes (60-80 gram) met fosfor en Vinassekali per plant om de wortelontwikkeling te stimuleren.

Snoei geen loof, zo bekom je de beste oogst. De grootte van de zoete aardappelen wordt bepaald door de hoeveelheid zonlicht die de bladeren krijgen. Meer zonlicht en meer bladoppervlak dat zon krijgt betekent grotere zoete aardappelen.

Als je slim moet omspringen in een kleine ruimte, kunt je overwegen om het loof verticaal op een traliewerk te geleiden, zodat het zonlicht de bladeren kan voeden en je grotere zoete aardappelen kan kweken.

Tip 4 : Geef af en toe veel water

Diep water (veel in één keer dus) geven is cruciaal voor zoete aardappelen tijdens warme droge periodes. Laat de grond tussen de gietbeurten wat uitdrogen zo gaan de wortels steeds verder op zoek naar water.  Laat ze wel niet te lang zonder water.

Tip 5 : Wanneer oogst je zoete aardappelen ? Op het juiste moment

Hier zijn een paar extra tips voor het oogsten van zoete aardappelen:

• Zoete aardappelen zijn klaar om te oogsten tussen 90-120 dagen na het planten.
• Oogst wanneer de knollen een diameter van ten minste 8 cm hebben.
• Oogst zoete aardappelen voor de eerste herfstvorst
• Meestal zijn zoete aardappelen klaar om geoogst te worden als de bladeren en de takken geel beginnen te kleuren.

Tip 6 : Hoe oogst je zoete aardappelen ?

Als je hebt besloten om de zoete aardappelen te oogsten, snijd je het loof weg en maak je de grond rond de plant los met een schop of spitvork. Zoek zorgvuldig de hoofdkroon van elke plant en gebruik je handen om de knollen op te graven. Schud overtollig vuil af en ga voorzichtig om met knollen om kneuzingen te vermijden.

Zoete aardappel plantjes komen eind april / begin mei in de webwinkel

Tot slot

Zo, als je dit artikel tot het eind gelezen hebt, weet je alles wat ik weet over zoete aardappelen kweken.  Hopelijk kan dit artikel je op weg helpen om zelf massa's gezond, biologisch en lekker eten te maken.

Vond je dit artikel nuttig en wil je onze site een hart onder de riem stoppen, overweeg dan om je moestuinspullen in onze webwinkel aan te kopen.  We investeren steeds weer in extra tools, informatie, video's, ... over de moestuin die jou kunnen helpen om een betere en gelukkigere moestuinier te worden.

Veel kweekplezier,

Tom