Er wordt wel eens gezegd: "Voed niet je planten maar voedt je bodem".  Dit is een waarheid die klopt als een dubbeldekker.  Vorig jaar schreef ik een Ebook over hoe de moestuinbodem in elkaar zit.  Je kunt het via deze link het Ebook gratis downloaden.  In dit artikel echter bekijk ik het veel praktischer en probeer ik stap voor stap uit te leggen wat je kunt doen.

Een gezonde bodem is de basis van gezonde planten.  Wanneer je moestuin bodem in topvorm is heb je ook minder bestrijdingsmiddelen nodig.  "Wanneer je je moestuinbodem met een goede grondvoorbereiding gezonder maakt, maak je ook jezelf gezonder" (Frank Tozer, gerespecteerd tuinier).

Biologische grond is rijk aan humus.  Humus is het eindproduct van het bodemleven die aan de slag gaat met bladeren, afgereden gras, houtsnippers, ... enz.  Het is het zwarte goud uit je moestuin en houdt goed vocht vast maar is toch los omdat er ook voldoende lucht in je bodem zit.  Alsof er lijm in je moestuinbodem zit (niet doen hé, lijm toevoegen 🙂 ).  Na een goede grondvoorbereiding zit je grond vol nuttige mineralen, die zorgen voor heel sterke planten.  Een goede moestuinbodem is in interactie met levende beestjes in je grond, regenwormen, schimmels en goede bacteriën die de fitnessers zijn van je moestuin.  Ze houden je moestuin in topvorm én houden ook de zuurtegraad (Ph) van je moestuin in balans.

Zo moestuinvrienden, hoe je kunt weten of je moestuingrond in topvorm is en wat je kunt doen om hem in topvorm te krijgen, lees je hier onder.

Hoe kun je de gezondheid van je moestuinaarde bepalen

Wat zit er in een gezonde bodem ?

Er zitten ongeveer 17 elementen in je moestuinbodem die heel belangrijk zijn.  Stikstof, fosfor en potassium (ook wel Kalium genoemd) zijn daarvan de primaire voedingsstoffen of macronutriënten.  Dit komt omdat planten van deze 3 groentenlekkernijen het meeste opnemen in hoeveelheid.  Als je meststoffen koopt, dan staan deze 3 macrovoedingsstoffen ook het duidelijkst vermeld op de verpakking.  Daarnaast heb je calcium, magnesium en zwavel.  Die 3 voedingsstoffen worden ook de secundaire voedingsstoffen genoemd en zijn ook voor de veel planten heel belangrijk.  Tot slot heb je ook nog de micronutriënten zoals boor, koper, ijzer, mangaan, zink, kobalt die niet door alle planten opgenomen worden en vaak heel specifieke functies hebben.  Kobolt bijvoorbeeld wordt enkel door peulgewassen gebruikt om stikstof in de grond te brengen.  wisselteelt gebeurt dus ook voor een reden.  Naast de voedingsstoffen die heel belangrijk zijn in je moestuin grond, is er iets dat je bij je grondvoorbereiding zeker moet testen, namelijk de zuurtegraad van je grond, uitgedrukt in pH.  Is de pH waarde te hoog of te laag in je moestuin, kunnen je groenten en fruit zich kotsmisselijk voelen en geen hap door e keel krijgen.  je planten hebben natuurlijk geen keel maar je snapt wel wat ik bedoel.

Bij de grondvoorbreiding je moestuingrond testen

Je kunt bij een bodemkundige dienst in jouw regio je grond laten testen.  Ik deed het ook ooit toen ik in 2015 een nieuw stuk grond in gebruik nam.  Dat is heel interessant.  Een bodemkundige dienst kan heel gedetailleerde informatie geven.  Ik liet mijn grond bijvoorbeeld ook testen op zware metalen.  Hier onder een samenvatting van mijn moestuinbodem, in die tijd een zandbak zonder humus en organisch materiaal.

Ik heb deze test laten uitvoeren door de Bodemkundige dienst van België.  In Nederland is er vast ook een dienst die dit kan laten uitvoeren.  Een basistest kost ongeveer 80 euro, afhankelijk van hoe veel je wil testen (zware metalen bvb) kan er nog wat bijkomen.  Je moet op 6 plaatsen een grondstaal nemen, in een zakje doen en opsturen.  Twee weken later krijg je het resultaat in de bus.

Er bestaan ook zelftestkits waarbij je bij je grond voorbereiding vrij accuraat de NPK (stikstof-fosfor-kalium) en pH-waarde in je moestuin kunt gaan bepalen.  Een doosje met 10 tests in kost je tussen de 20 en 50 euro.  Moestuinweetjes heeft bij verschillende bedrijven een voorbeeld testkit opgevraagd.  Een leuk thema voor een filmpje op Moestuin TV om die testers eens te gaan vergelijken.  De beste kunnen we dan ook in onze webwinkel opnemen.

Wil je meer lezen over zuurtegraad in de moestuin kun je deze link volgen. Je kunt je zuurtgegraad bijsturen met compost (om de grond zuurder te maken) of met zeewierkalk (om de grond minder zuur te maken)

Het beste ogenblik om je grond te testen is in de herfst of in de lente, net voor je grondverbetering of mest toevoegt.

Belangrijk : Voedingswaarden, zuurtegraad, hoeveelheid mineralen, humus- of koolstofwaarden kun je heel wetenschappelijk en wiskundig gaan benaderen.  Je kunt ook je gezond verstand gebruiken, kijken naar je moestuin wat er gebeurt in je moestuin en op gevoel werken.  Ik geef je mee wat ik weet over grondvoorbereiding en bemesting.

Grondvoorbereiding en meststoffen toevoegen, hoe ga je te werk

Hoe een moestuinbodem werkt, kun je lezen in het Ebook dat ik schreef : Mijn Biologische moestuin.  In dit artikel wil ik stap voor stap kijken wat we moeten doen voor een moestuin die bulkt van de gezonde eigen groenten.

De basis van grondvoorbereiding : De bodemstructuur verbeteren, grondverbeteraar toevoegen met organisch materiaal dat humus wordt ...

In een zandbak en op een blok klei is het niet goed tuinieren.  In de zandbak stroomt het water gewoon dwars door de grond en spoelen heel veel voedingsstoffen weg.  Op een blok klei blijft het water staat en rotten je planten weg.  Om tot een moestuingrond te komen waarin we goed kunnen kweken moeten we eerst de structuur aanpakken en een systeem creëren dat bodemleven organisch materiaal, omzet in humus.  Humus is het hapklare eten voor je planten met heel veel voeding in.  Zeker de micronutriënten die je moeilijker met biologische NPK mestkorrels kunt meegeven zitten in humus. Humus is de afbraak van organisch materiaal (takjes, blaadjes, plantenresten, dierlijke mest, dode diertjes, ...) en bevat voeding die je niet in een doosje kunt kopen.

compost of stalmest geeft organisch materiaal dat humus wordt

Een grond met veel organisch materiaal bulkt van het bodemleven (wormen, kleine diertjes, goede schimmels en goede bacteriën) die aan de lopende band humus produceren.  Wat achteraan een regenworm komt is puur humus, wat een schimmel omzet in humus is gastronomie voor je groenten.  Zie je veel regenwormen in bijvoorbeeld je aardappelenbed bij het omwoelen of poten, droom dan al maar van dikke knoeperds van aardappelen.  Je grond zit vol humus en voeding én, heel belangrijk, humus houdt heel veel vocht vast wat in periodes van droogte wel een heel handig kan zijn.

Wanneer je grondvoorbereiding doen met wat en wanneer ?

Je kunt in de herfst je grondvoorbereiding doen en in de vroege lente.  In de herfst gebruik je vooral organisch materiaal dat heel intens is in samenstelling zoals verse stalmest of verse compost.  De intensiteit van bijvoorbeeld kippenmest zal afgezwakt worden door regen en wind tijdens de winter.  Het stro uit stalmest zal tijdens de winter verteren in de grond.  Stukjes banaan of houtsnippers uit je compost die nog niet volledig verteerd zijn uit je compost hebben nog alle tijd om te teren.  Je kunt in het najaar uiteraard ook geteerde compost gebruiken.  De compost die we met Moestuinweetjes in onze webwinkel aanbieden is voor een groot stuk verteerd en een hapklare brok voor je bodemleven en ook je groenten.  Verteerde compost kun je meteen inwerken met een groentenspade in de herfst en deze hapklare moestuinlekkernij kun je ook toepassen in de lente.

Verse compost en verse stalmest die je in de herfst dampend toevoegt laat je best gewoon op de bodem liggen in een dikke laag.  Wanneer het verteringsproces in je bodem moet verder zetten, dan neemt dat proces ook voedingsstoffen uit je grond en dat is niet de bedoeling.  Een dekentje compost of stalmest voor de winter s dit top.  Sommige tuiniers leggen een laag van wel 10-20 cm dik.  Het bodemleven knabbelt aan je stalmest of compost en zet alles om in voedingsstoffen voor je groenten.  In het voorjaar kun je dan de laag stalmest of compost die veel dunner geworden is, met een Woelvork of groentenspade inwerken.

Je moestuingrond beter nog meer voeden met biologische mestkorrels in het voorjaar of bij de uitplant

Met wat je hierboven leerde heb je al het volgende in je bodem : lucht (compost of stalmest inwerken), water (humus en organisch materiaal houden het vocht beter vast in je bodem), bodemleven (zolang bodemdiertjes organisch materiaal op hun menu krijgen, lucht en vocht hebben blijven ze in je grond) en humus (het zwarte goud voor sterke planten, verteerd organisch materiaal dat een delicatesse is voor mooie sterke planten met groen blad, sterke wortels en mooie vruchten).

Met deze grondvoorbereiding kun je naar de oorlog, het moestuinseizoen kan beginnen.  Je kunt alles wat je las voor alle bedden gebruiken.  Je kunt de wereld aan.  Maar je bent er nog niet.  Een wijze man zei mij ooit : "Als je denkt dat je er bent, ben je er geweest".  Dat is in alles zo dat je wil doen groeien.  Een relatie, een gezin, een bedrijf, ... Het ogenblik dat je achteruit gaat leunen en zegt : "Ik ben er, nu gaat de rest van de groei vanzelf" ... heel gevaarlijk.  We moeten nog gewasbescherming doen, we moeten onkruid de baas blijven, we moeten bij droogte en in de serre of tunnelserre ook alert zijn om op tijd water te geven.  Maar onze moestuinpassie stuwt ons in die richting.  Dat laatste bezoekje bij schermlicht aan de jonge slaplantjes of nog een klein stukje vrij maken om morgen zoete aardappel te planten, ... heerlijk is dat.

Meststoffen in de moestuin bij grondvoorbereiding

De stalmest en compost die nu in de grond zit zal al je gewassen een dienst bewijzen.  De basis ligt er.  Doe je net als ik aan wisselteelt, dan kun je per bed gaan nadenken wat er nog nodig is om de groenten die je op dat specifieke bed wilt kweken optimaal te voeden.  Goed nieuws, in het peulenbed heb je weinig werk.  De verse mest en compost van in de herfst en de verteerde compost en mest  die je in de lente toevoegde zijn ruim voldoende om te kweken.  Je hoeft niets extra te doen.  Maar in de andere bedden kun je, en in sommige gevallen, moet je nog extra voedingsstoffen toevoegen.

Voor we over meststoffen beginnen dit : Ik werk met biologische meststoffen en raad kleine hoeveelheden aan.  Overbemesten is niet nodig, zeker als je basis (compost/stalmest) goed is.  Kijk steeds op de verpakking wat de aanbevolen hoeveelheid is die de fabrikant aanraadt.  Weet dat vaak ietsje overdreven is en geen rekening houdt met de voeding al die aanwezig is in je moestuinbodem.  Bij uitgeputte bodems na de teelten van bijvoorbeeld koolgewassen, pompoenen, aardappelen en tomaten kun je beter de aanbevolen hoeveelheid van de fabrikant gebruiken.  

Mijn 4 populairste meststoffen :

• zeewierkalk
• universele biologische mestkorrels voor moestuin
• Biologische mestkorrels voor tomaten en vruchtgewassen
• Magnesiumsulfaat

De klassiekers, bitterzout en zeewierkalk

Wat bij de grondvoorbereiding niet mag ontbreken zijn twee producten die heel nuttig kunnen zijn.

Iedere groente heeft baat bij bitterzout, ook wel epsomzout of Magnesiumsulfaat genoemd.  Wat het is en wat het doet kun je hier lezen in een artikel dat ik schreef: Bitterzout, magnesiumsulfaat, of Epsomzout – Het spotgoedkope geheim.  Je kunt bitterzout in zijn pure vorm toedienen bij grondvoorbereiding aan 50-100 gram per m² waar je gaat zaaien.  Bij gewassen die je uitplant doe ik meestal een soeplepel in het plantgat dat ik goed meng met de aarde voor ik uitplant.  Ik maak dus mijn plantgat iets groter dan de kluit aan mijn plant en werk het bitterzout nog wat in met een schopje in.

Dan hebben we nog zeewierkalk, dat bevat uiteraard calcium, maar ook magnesium en tal van micronutriënten die je grond in topvorm brengen.  kalk hebt ook tegen knolvoet, een ziekte bij koolsoorten en zorgt voor stevige celwanden in je plant en voorkomt dus ook neusrot bij tomaten, pepers en paprika's.  80 gram per vierkante meter (twee handjes vol als je gemiddeld grote handen hebt) en je grond is in topvorm.  Heb je last van een zeer hoge pH (waarde van zuurtegraad) in je tuin, vermijd dan teveel kalk.  Boven de 7.0 zou ik geen zeewierkalk toevoegen.  Meer over zuurtegraad in je moestuin, in dit artikel : pH zuurtegraad in de moestuin

Hoe pas ik biologische mest korrels, kalk en bitterzout toe bij de grondvoorbereiding

compost en stalmest voegen we toe voor we met een Woelvork of een groentenspade de grond wel 25 (Woelvork) tot 50 cm (dubbel spitten) bewerkt is.  Maar de biologische mestkorrels die we inwerken, voeg ik niet toe vóór het spitten maar tussen en omwoelen of spitten en het fijnharken.  Ik gebruik enkel de Woelvork, ik bewerk dus enkel de bovenste 25 cm van mijn moestuinbodem.  Ik ga als volgt te werk.

• Champost, compost of stalmest verspreiden over mijn bedden. Als ik dit voor de winter doe, laat ik het heel de winter liggen tot maart.  Als ik pas in maart mijn compost en stalmest (in dat geval verteerd) over mijn bedden verspreid, dan ga ik meteen naar de volgende stap.
• Ik neem mijn Woelvork en woel de grond goed om (zie filmpje).  De compost is nu niet alleen in de lengte en breedte goed verspreid, maar ook in de diepte.  De bodem ligt er echter in brokken en luchtzakken bij dus ik moet deze nog fijn maken.
• Maar voor ik de grond fijn maak, voeg ik de biologische mestkorrels toe.  40 tot 200 gram per m2 volgens de teelt.
• Vervolgens bewerk ik alles grof met een haakse riek of krauwel en werk ik alles fijn met een cultivator met 3 of 5 tanden of een fijne hark naargelang de teelt. Je snapt dat het bed om wortels te zaaien er iets fijner bijligt dan het bed waar ik pompoen ga kweken.

Vloeibare mest en mestkorrels

Ik gebruik beide, weet dat vloeibare mest gemiddeld sneller opneembaar is als mestkorrels maar ook sneller uitspoelt in je tuin.  In oktober vloeibare mest voor vruchtgewassen toedienen in je tuinkast of serre voor je tomaten is verspilling van tijd en geld, in volle bloei en vruchtzetting is het een schitterend idee.  Klinkt ook logisch hé.  Mestkorrels hebben een tragere werking en doen er vaak een paar weken over eer ze voldoende afgebroken en opneembaar zijn voor je planten.  Mestkorrels zou ik ook maar in het voorjaar toevoegen of bij het uitplanten.

Extra mestkorrels bij aardappelen

Naast de compost en stalmest die vol organisch materiaal zitten en hopelijk ook kronkelende regenwormen en andere bodemdieren, goede schimmels en dito bacteriën voeg ik nog een grote hoeveelheid biologische mestkorrels voor aardappelen toe die je aardappeloogst nog gaan verbeteren.  Zo haal je het beste resultaat uit de moestuinruimte die je beschikbaar hebt.

Koolgewassen extra mestkorrels geven

De kolen kun je meer compost en meer stalmest geven dan je andere bedden want de meeste koolsoorten zijn grote veelvraten en nemen veel energie om hun kool te ontwikkelen.  Je kunt dus bij de aanplant een extra stikstofhoudende biologische meststof toedienen.  De universele biologische mestkorrels voor de moestuin zijn heel goed voor alle koolgewassen.  Heb je apart nog wat koemestkorrels staan, dan kun je die ook inwerken bij je grond voorbereiding.  Ook al hebben kolen graag veel voeding, overdrijf niet en kijk goed op de verpakking.  Teveel mest kan ziektes en een slechte vorming van je kool veroorzaken.

Bladgewassen een extra boost geven

Heb je veel compost of stalmest gebruikt zit er al veel organische materiaal in de grond die voeding bevat maar een kleine hoeveelheid universele biologische mestkorrels voor de moestuin zal je bladgewassen nog beter doen groeien.  Ik gebruik 0 tot 100 gram korrels per m² afhankelijk van hoeveel compost ik heb kunnen toedienen.  Let op als je je bladgewassen bemest dat je niet te veel toedient want een teveel aan stikstof zet zich in de plant om in nitraten en dat is niet de bedoeling.

Vruchtgewassen mestkorrels meegeven bij de grondvoorbereiding

Vruchtgewassen zijn heel divers.  Je hebt monsterpompoenen die meer als 100 kilo wegen en je hele grond uitputten en je hebt dan ook pepertjes die heel weinig voeding nemen.  De kunst is dus om te doseren.  Ik gebruik biologische mestkorrels voor tomaten, vruchtgewassen en serreplanten.  Bij vruchtgewassen is het bitterzout (ook wel epsomzout of Magnesiumsulfaat genoemd) dat ik eerder vermeldde ook heel belangrijk voor planten met een mooie diepgroen blad.  Diepgroenblad geeft een optimale fotosynthese, een proces dat zon omzet in suiker (eenvoudig verteld).  Die suiker zorgt voor de beste tomaten.  Bij vruchtgewassen voeg ik de mestkorrels, kalk en bitterzout ook 50% toe bij mijn grondvoorbereiding en 50% voeg ik toe in het plantgat direct aan de wortels van de plant.

Extra meststoffen bij wortelgewassen

• wortelen en pastinaken hebben geen baat bij stikstof, integendeel.  De wortelen krijgen veel blad maar weinig wortel. Bovendien krijg op je wortel haartjes die voedingsstoffen ondieper gaan zoeken.  En dat is niet wat we willen.  De wortel moet diep gaan en lang worden.  Wat je wel kunt toevoegen is een handje fosfor (40 gram) per 0,5 lopende meter wortelen uitstrooien in je goed bewerkte grond.  fosfor is beschikbaar in de vorm van beendermeel.
• Rode biet : Bieten zijn goede eters en hebben baat bij 60 gram universele biologische mestkorrels per m² bij de grondvoorbereiding.  Kweek je Rode bieten om jong te eten, de vorm van een ping pongbal, dan hoef je niet bij te bemesten.  Wil je grote bieten, bemest dat 1 maand voor de oogst nog eens met Vinassekali, dan krijg je dikke knollen.
• knolvenkel : knolvenkel mag je op dezelfde manier starten als Rode biet met 60 gram universele biologische mestkorrels maar omdat de knol van een knolvenkel bestaat uit blad en niet uit wortel, voeg je 1 maand voor de oogst (als je ziet dat de knol zich begint te vormen) nog 30 tot 60 gram per m² bloedmeel of hoornmeel toe.  Deze meststof werkt heel snel en effectief.
• Uien, Sjalot en Knoflook : Een basisbemesting voor de start van uien is bijna voldoende om van start te gaan, maar ik voeg zeker nog 60 gram Vinassekali toe per m², dat garandeert het ontwikkelen van dikke knollen.  Ik herhaal dit als het loof op zijn toppunt staat en je ook ziet dat de basis van je uien dikker worden.  Dit is ongeveer 1 maand voor de oogst.
• knolselder : knolselder kun je perfect kweken met universele biologische mestkorrels, maar het trefwoord om topknolselder te kweken is : 'regelmaat'.  Regelmatig water, regelmatig voeding, regelmatig wieden, ... Elke maand voeg ik een handje (40 gram) mer m² universele biologische mestkorrels toe.  Heb je al een zeer rijke grond, doseer dan minder.

Andere manieren van grondvoorbereiding : Groenbemester of groenbemesting zaaien

Wat is groenbemesting ?

groenbemesting is een heel interessant principe.  Het is heel ecologisch en een groot deel van het werk moet je zelf niet doen.  Het principe van groenbemesting is dat je een gewas zaait, niet om het gewas zelf op te eten maar ook voedingsstoffen in je grond te houden of extra voedingsstoffen in de grond te brengen en organisch materiaal te produceren.  Studies hebben bewezen dat een groenbemester die overwintert 97% meer stikstof in de grond houdt dan wanneer je je grond bloot laat overwinteren.

Waarom groenbemester ?

Ik sprak in dit artikel al over compost en stalmest.  Je kunt nooit zelf in je composthoop, -bak of -vat.  voldoende compost maken voor je moestuin.  Dat is logisch, we composteren enkel het afval van de plant die we opgegeten hebben.  Het grootste deel is dus weg.  Indien we onze planten enkel voeden met het afval van de oogst van het jaar ervoor komen we rijkelijk tekort.  Zelfs als we wat keukenafval toevoegen hebben we tekort.

Het is logisch dat wanneer je de energie uit de grond haalt om 10 kilo tomaten aan een tomatenplant te kweken en je enkel maar de rest van de plant in oktober teruggeeft via compost (als er al geen ziekte in de planten zit want dan moet je ze verwijderen) pakken compost en organisch te kort komt om het jaar weer 10 kilo even smaakvolle tomaten te telen.

Groenbemester is een plant die je 100% gaat kweken voor het organisch materiaal, de wortels houden de voedingsstoffen vast in de bodem die anders zouden wegspoelen én als klap op de vuurpijl zijn er zelfs groenbemesters die extra voeding (stikstof) in je grond brengen.

Wanneer groenbemester zaaien ?

Ik zaai groenbemester in bedden die geoogst zijn en tijdens de winter alleen maar zouden uitspoelen.  Je kunt ze tot september zaaien, maar je doet het best al in augustus.  Dan komen de groenbemesters in hetzelfde jaar nog in bloei en dat is altijd mooi meegenomen.

Je kunt ook in het begin van het jaar groenbemester zaaien op een stuk dat je een jaartje vrijaf wilt geven of op een stuk dat je om bepaalde redenen (gezondheid, werk, gezinssituatie, ...) niet kunt bewerken.  Het alternatief is dat er ruimte komt voor onkruid dat er kan voor zorgen dat je er het jaar erop veel tijd zult aan besteden om die te verwijderen.  Je kun dan beter Blauwe Lupinen zaaien die je een heel jaar schitterend blauwe bloemen geeft en in de winter vanzelf afvriest en je bed eigenlijk al woelwork- en of spadeklaar maakt voor het jaar er op.

Ik ga dit jaar ook groenbemester zaaien in mijn wijngaard.  De wortels van mijn duivenstokken gaan meters diep dus er is geen voedselconcurrentie en het organisch materiaal dat de groenbemesters mij geven kan ik als mulch gebruiken om mijn bodemleven happy te houden of composteren.

Welke groenbemester zaaien ?

Er zijn heel veel soorten groenbemesting.  Ik verkies groenbemesters die bloemen produceren, denk maar aan alle bijen, lieveheersbeestjes, vlinders, ... die je aantrekt.  Een voordeel van deze groenbemesters is dat je geen machines nodig hebt om ze te verwerken in je compost of moestuinbodem.  Met de graansoorten die ook als groenbemester gebruikt worden zoals tarwe of rogge, heb je niet alleen geen prachtige bloemen, je zult een motor aangedreven toestel nodig hebben om de grond weer bewerkbaar te maken.

Bekijk welke fleurige groenbemesters ik gebruik : Groenbemesting bloemen.

Tot slot

Zo, alles wat ik weet over grondvoorbereiding staat op papier.  Als ik vragen krijg van moestuiniers krijg die gaan over grondvoorbereiding en basisbemesting, kan ik hier naar verwijzen.  Net als het artikel over voorzaaien van enkele weken geleden.  Er komen nog thema's aan bod zoals : bijbemesten, vervolgteelten, water geven, oogsten, .. alle basisbegrippen die ook in Moestuinweetjes App voorkomen.

Vind je de informatie van Moestuinweetjes nuttig en waardevol, deel ze dan zeker met je vrienden.  We moeten naar een wereld waarin we zelf veel meer controle nemen over wat we eten, dus deze informatie delen is heel belangrijk.  Je steunt deze site ook door je moestuinspullen (zaden, gewasbescherming, pootgoed, gereedschap, ...) op deze site aan te kopen.  Samen gaan we voor iedereen in de moestuin en inderdaad veranderen we de wereld m² per m².

Bedankt voor je steun in welke vorm dan ook en het gaat of beter ... het groeit je goed !

Tom