Hoe kweek ik prinsessenbonen of sperziebonen

Prinsessenbonen zijn éénjarige planten die je best zaait of plant wanneer de kans op nachtvorst verdwenen is.  Na de Ijsheiligen wordt ook wel eens gezegd.  Dit is na 15 mei.  Logisch, de oorsprong van de plant is het warme Mexico en Zuid-Amerika.  Om een snelle start te nemen kun je de bonen in huis voorzaaien, 3 tot 4 weken voor de laatste vorstdatum, nu dus ongeveer.  Om bonen voor te zaaien kan je gebruik maken van deeproottrays. Die zijn speciaal gemaakt om peulgewassen in voor te zaaien. Wil je altijd verse boontjes tot aan de herfst, zaai ze dan om de twee weken gespreid over het seizoen.  De oogst van je laatste zaaibeurten in september/oktober zullen je de winter door boontjes geven als je ze invriest.  Boontjes kun je blijven oogsten tot de eerste nachtvorst. Hou er rekening mee dat de plant geen boontjes aanmaakt boven de 26°C.

Voorbeeld van een deep root tray (hier met tuinbonen)

Kweek 4 tot 8 planten per gezinslid

Hoe kweek ik staak- of stokprinsessenbonen - Plaats

Geef boontjes een zonnige plaats in je moestuin, ze komen uit warme oorden.  Ze groeien in de moestuin ook in gedeeltelijke schaduw maar op die plaats zal de oogst niet het maximum rendement geven.  De planten groeien het best in losse, goed gedraineerde grond rijk aan organisch materiaal.  Geteerde compost verwerken in je moestuin bodem is hiervoor ideaal.  Boontjes hebben graag een Ph neutrale grond (Ph 6.0 tot 6.8).  Werk dus zeker met geteerde compost of stalmest, deze is wat zuurtegraad betreft beter in evenwicht dan verse.  Vermijd grond met een, hoog stikstofgehalte.  Ook grond waar groenbemester stond is niet geschikt.  Je planten zouden veel blad produceren maar weinig boontjes.

Hoe kweek ik staak- of stokprinsessenbonen - Planten

Boontjes zijn tere eenjarige planten en groeien het best in temperaturen tussen 15° en 30°C.  Zaai de boontjes na 15 mei wanneer de grond al wat opgewarmd is.  Bij een koude lente, kun je gerust nog enkele weken wachten.  Binnenshuis kun je drie tot vier weken (half tot eind april) eerder van start gaan, maar je plant je boontjes dan best maar uit einde mei.  Voorzie potjes die diep genoeg zijn om de planten 6 weken binnenshuis in te bewaren.  bonen maken heel snel een diep wortelgestel aan.  Eens de wortels verstrengeld geraken, verstikt de plant en gaat ze achteruit.  Ideaal om bonen in voor te zaaien zijn deeproottrays.  Er is plaats genoeg om een mooi wortelgestel aan te maken.  Met de professionele uitdrukplaat verstoor je de wortels niet.  Voor een continue oogst kun je boontjes gespreid zaaien.  Of je kunt struikbonen met een kortere groeitijd tegelijk zaaien met staakbonen die een langere groeitijd hebben (zie hoger).

Hoe kweek ik staak- of stokprinsessenbonen - Afstanden

Zaai boontjes 2 tot 4 cm diep.  In zandgrond kun je iets dieper planten, in kleigrond iets minder diep.  Zaai of Plant struikbonen 8 cm uit elkaar en de rijen 40 cm tussen de rijen.  Voor stokbonen zet je om de 50 cm een stok die je diagonaal plaatst recht tegenover een andere stok.  De stokken staan zo'n 70 cm tegenover elkaar.  Rondom iedere stok plaats je 5 tot 6 zaden op 5 cm afstand rondom iedere stok.  Je kunt in ieder plantgat ook twee zaden plaatsen, zo speel je op veilig.  Verwijder dan wel na het kiemen de zwakste plant op plaatsen waar beide zaden gekiemd zijn.  Knip de jonge zaailing af net boven de bodem, let op dat je de andere hierbij niet beschadigt.

Hoe kweek ik staak- of stokprinsessenbonen - Water en voedsel

Kweek bonen in een moestuin grond die gelijkmatig vochtig is.  bonenzaad kan barsten, rotten en slecht of niet kiemen in te vochtige grond.  Voorgeweekte zaden zijn zeer kwetsbaar in de volle grond en kunnen makkelijk wegrotten.  Binnenshuis heb je controle over de vochtigheid van je teelaarde of zaai- en stekgrond en is voorweken wel een goede optie.  Hou ook tijdens het groeiseizoen je grond gelijkmatig vochtig.  Een gelijkmatige vochtigheid tijdens de bloeifase en het ogenblik dat de planten peulen vormen is zeer cruciaal voor een goede oogst.  Nadat de grond een temperatuur van 15°C bereikt heeft kan een mulchlaag hier wonderen doen.  Mulch zorgt ervoor dat het water minder snel verdampt.  Stro of houtsnippers zijn hier een goede optie als mulchmateriaal.  Ik verkies stro omdat ik dat vlotter kan verwijderen dan houtsnippers.

Boontjes kun je het best voeden met geteerde compost, ze hebben geen extra stikstof nodig en leven van de zon, water en de aanwezige voedingsstoffen in de bodem.  Daarnaast halen bonen de groeistof stikstof uit een zeer leuk fenomeen.  Het wortelgestel van bonen zet een soort stikstof ruilsysteem op met micro-organismen die in een gezonde moestuin bodem aanwezig zijn.  De bonenplant voedt die micro-organismen (bacteriën) en krijgt stikstof in de plaats.  Vermijd dus stikstof of groenbemester voor het telen van je bonen in de moestuin.

Hoe kweek ik staak- of stokprinsessenbonen - Goede en slechte buren

Vrienden Struikboontjes : Selder, maïs, komkommers, aardappelen, rozemarijn en aardbeien

Vrienden stokbonen : maïs, rozemarijn, snijbonen, zonnebloemen

Vijanden van beide : Uien, bieten en koolrabi.

Hoe kweek ik staak- of stokprinsessenbonen - Verzorging

Bewerkt de grond rond de planten lichtjes en vermijdt contact met het oppervlakkige wortelgestel.  Laat de bonenplanten met rust wanneer ze vochtig zijn, dit kan het verspreiden van schimmelsporen vermijden.  Zet eerst je staken en dan je planten, kies ook staken die hoog genoeg zijn voor de variëteit die je plant.

Hoe kweek ik staak- of stokprinsessenbonen - bonen in potten ?

Struikbonen kunnen in potten gekweekt worden, kweek ze in 20 cm potten.

Hoe kweek ik staak- of stokprinsessenbonen - schadelijke insecten Ziektes

Prinsessen- of sperziebonen kunnen aangevallen worden door bladluizen, dwergcicaden, bonenkevers, aardvlooien en mijten.  Bladluizen, dwergcicaden en mijten kun je met een waterstraal wegsproeien.  Er vroeg bij zijn is echter nog beter.  Kijk uit voor eitjes en plet deze tussen duim en wijsvinger.  Bij grote concentratie aan insecten, snoei de zwaar besmette stukken plant weg.  Hou je tuin ten allen tijde proper, zo hebben schadelijke insecten het moeilijker om een thuis te vinden in je moestuin en te overwinteren.

bonen zijn gevoelig voor meeldauw, mozaic en anthracnose.  Hou hiertoe ook je tuin proper en vermijd het verzamelen van afval.  Vermijd contact met je planten als ze vochtig zijn, zo verspreid je geen schimmels.  Gooi zieke planten weg, gooi ze niet op de composthoop.  Wanneer je elk jaar bonen op de zelfde plaats zou kweken in je moestuin, vergroot je de de kans op bodemziektes.  Roteer dus elk jaar je peulenbed en kweek maximum om de 3 jaar bonen in hetzelfde bed.

Hoe kweek ik staak- of stokprinsessenbonen - Oogst

Struikboontjes zijn 50 tot 60 dagen na het zaaien klaar voor de oogst.  stokbonen doen er iets langer over, 60 tot 90 dagen.  Oogst de boontjes op tijd, voor je ziet dat de zaden binnen in dik worden.  Blijf oogsten doorheen het seizoen, zo stimuleer je de plant om nog meer bloemen en bijgevolg nog meer vruchten te produceren.  Als de zaden volwassen worden, beschouwt de plant zijn taak als volbracht en zal de plant afsterven.  Oogst niet wanneer het extreem warm of koud is.  Oogst de boontjes met een schaar, aan de boontjes trekken kan de plant beschadigen.

De meest gekende variëteiten zijn :

• Struik : Maxi BIO, Ferrari BIO, Miracle Chinese, Argus Extra Lang, Boterkoningin (geel), Delinel, Larma, Prelude, Purple Queen (paars), Saxa of Limburgse Vroege ;
• Stok: Neckargold (geel), Overvloed – Rentegever ; droogbonen (stok): Borlotto Vuurtong,  Witte Eiboon ; droogbonen (struik): Witte eiboon, Kievits ;

Hoe kweek ik staak- of stokprinsessenbonen - Bewaren en conserveren

Verse boontjes kun je 1 week in de koelkast bewaren.  Na invriezen, kun je de boontjes nog 3 tot 6 maanden eten.

Veel succes met je teelt en kijk zeker eens in onze webwinkel naar de grote variëteit aan soorten.